فؤمن

Wikipedia جي


فؤمن
ايته تاتايي فؤمن ٚ جه
ايته تاتايي فؤمن ٚ جه

کۊللي ايطلاعات

رسمي نام : فؤمن
کشور : ایران
اۊستان : گيلان
شأرستان : فؤمن ٚ شأرستان
بخش : مرکزي بخش
قديمي نامان : پۊمن
شأر بؤستن ٚ سال : ۱۳۰۴[۱]
مردۊم
جمعيت ۳۵,۸۴۱ نفر (۱۳۹۵)
جمعيت ٚ تراکؤم: ۳۳۵
نفر هر کيلۊمتر مربع مئن
زوان: گيلکي
مذهب: شيعه
طبيعي جۊغرافي
پيلئکي: ۲۹ کیلومتر مربع
بۊلندي درىا جه : ۳- متر
آو ؤ هأوا
سالانه دما ميانگين: ۱۵٫۷ درجه سانتيگراد
سالانه وارش : ۱۲۷۵ ميلي‌متر
ايته سال ٚ جرندي رۊجان: ۱۱ رۊج
شأر ٚ اطلاعات
سؤغات : فؤمن ٚ کلۊچه
چئي
بج
کشتا
بجي نان
حصيري محصۊلان
تلفؤن ٚ پيش‌شۊماره : ۰۱۳
وبجيگا : فؤمن ٚ شأرداري
پانویس‌ها
فؤمن مجسمه‌ئان ٚ شأر


فؤمن ايته جه گيلان ٚ شأران ايسه ؤ فؤمن ٚ شأرستان ٚ مرکزي بخش ٚ مئن نهأ. أ شأر فؤمن ٚ شأرستان ٚ مرکز ايسه.

فؤمنˇ تاريخ[دچينواچين]

فؤمن ايته جه گيلانˇ قديمي شأران ايسه ؤ پۊر قدمت دره ؤ طبق اي سري جه تاريخدانانˇ گب أ شأرˇ قدمت تا ۳۰۰۰ سال-أ فأرسه ؤ اۊ زمات کاسپيئن أ شأرˇ مئن ايسابؤن. اسلامي زماتˇ مئن فؤمن به عنوان بیه پس (گيلانˇ خۊرخۊس) مرکز شناخته بؤستي. أ سامانˇ فرمانراوایان-أ عمۊما جه آل اسحاقˇ خانواده دانده كي اۊشانˇ نسب ايرانˇ قديمي خاندانان، اشكانیانˇ مأنستن فأرسه.

صفویانˇ قدرت گيتنˇ پس ؤ شاه عباسˇ تصمیم ویچئنه محلي حکۊمتان ره، خان احمدخان (لاجؤن آخري فرمانروا آل كیا دۊدمانˇ جه) ؤ محمد امین‌خان کي فؤمن آخري فرمانروا جه آل اسحاقˇ خاندان بۊ، گيلانˇ مئن حکۊمت گۊدد ؤ قزلباشˇ سپاه جه شكست بۊخۊردده ؤ گیلانˇ سرتاسر صفویه حکۊمتˇ جير بۊشؤ.


جنگليانˇ قيام تؤلمˇ جه آغاز بۊبؤسته ؤ فؤمن، ايته مۊهم پناهگاه میهن پرستان ؤ آزادی خواهان ره در بأمؤ. هسأ ني فؤمنˇ شأرستان ايته جه گیلانˇ زيبا جيگایان ايسه کي پۊر طبيعي ؤ تاريخي أثران دره.

مردۊم ؤ زوان[دچينواچين]

فؤمنˇ مردۊم گيلک ايسده ؤ گيلکي زوان-أ بيه‌پسي گۊىش ؤ فؤمني لئجه أمرأ گب زنده.[۲][۳][۴]

فومن سرشناسان[دچينواچين]

  • آیت الله محمدتقی بهجت فومنی
  • شیون فومنی
  • محمدعلی دادور (عمدةالملک)
  • امیر هدایت الله خان فومنی
  • سید یحیی مروستی ندامانی (ناصرالاسلام)
  • عبدالحسین خان سردار همایون
  • محمود خان سرتیپ فومنی
  • ابوالفتح خان محمودی (امجدالسلطنه)
  • کیومرث صابری فومنی (گل آقا)
  • زنده ياد پهلوان یزدان فدایی سسطلانی
  • دکتر محمد رسول گلشن محمودی فومنی
  • زنده ياد حاج سيد عبدالله ميرقيوم نيا
  • سهیل پرسته

فومنˇ تاتاييان[دچينواچين]

جۊرواجۊر[دچينواچين]

گيلان

گيلان

مرکز رشت
شأرستانؤن ٚ مرکز آستارا | أسسؤنه | أملش | أنزلي | خۊمام | رشت | رزوندي | رۊبار | رۊدسر | سۊماسرا | سياکل | شفت | فؤمن | لاجؤن | لنگؤرۊد | ماسال | هشتپر
دئني جيگه'ن

أکبريه مچيد | گۊلشنˇ حمؤم | شيطان کۊه | باغ محتشم | غازيانˇ پۊرد | رشتˇ شأرداري | کۊلافرنگي عمارت | ماسۊله | لاجؤنˇ تله‌کابین | هيران ٚ رۊستا | هيران ٚ تله‌کابين | رشتˇ مۊزه 

سربس[دچينواچين]

  1. درباره شهرداری فومن
  2. https://www.ethnologue.com/language/glk
  3. گویش گیلکی لاهیجان. واژه‌نامه و پاره‌ای ویژگی‌های آوایی و ساخت‌واژه‌ای. جلد اول. دکتر نادر جهانگیری. چاپ دانشگاه مطالعات خارجی توکیو.
  4. دکتر منوچهر ستوده، سال۱۳۳۲، فرهنگ گیلکی، ص۱۷–۱۸