کاسپي‌ئن

کاسپيئنˇ فرهنگي منطقه‌ئانˇ نخشه

کاٚٓسپي‌/گیلٚکئن ايته جه بادموٚن تٚرن لیک-ین که کاسپي درىا ورجه زیوش کوردن.( ایرانی بون) ایشون خوشون شهرت و اهمیت واستی، پیلا دریاچه ناما که اون ورجه زندگی کوردن بنان " کاسپین " الونم غربیون ای دریاچا کاسپین نامن. برخیون اعتقاد دارن قزوین نام از این دریاچه نام بومیه چون قزوین پیشترون ایشون اول قلمرو به.

دکتر گیرشمن کتاب " ایارن از آغاز تا رابويد " میون بنوشته که قدیمی ترین مراجعی که کاسیونه جا نام ببرده، 24 قرن قبل میلاد مسیح شنه"

کاسپی جم کاسه. " پی " پسوند جم علامته. اهمه گوئن کاسپی زوون = گیلکی زوون. كاسپي معنی ده يتاايرانی قوم ك کاس=روٚهشن ديم داشتي بينوٚ و یتا کاوٚس = کاهس/ابی و سبز سامانو میان بینیشتن و زیوش بئودن.

هردوت]] خو مالیاتی فهرست میون که ایرانه جا تهیه بکورده به - ایشونه جا نام ببرده و بنوشته هخامنشیونا خراج دینه. هفتم کتاب " تاریخ هردوت" میون کاسیونا یه تا مسلح گروه نام ببردان که خشایارشایا یونان جنگ میون ببردن، و یونانو ایرانبیگرفت.

اقوام گيلک، تبری و تالشونو تات هموٚ اقوام كاسپيان ايسن کي اشانوٚ دابان پیلللتروٚ گتترو وزرگتر ایز بقیه ایرانی اقوامان ایسه .

اشان که قبله امون آرییائیان ایران فلات مئن ، جی آوازه و پاریاوی برخوردار بون ، بلکه اوتویی که قدیمی نقشوهان مئن نشان دهه دریای کاسپین ورجا ، روده اسپی رو (سپیده رو) ویرجا کاسپیانزیوش کدرن. 

دانشمندانی هنری فیلد ،ارنست هرتسفیلد و سر ارتور کیث مانستن بر ا باوریدی که کاسپیان هیزاریه چهارم و پنجم مئن قبل جی میلاد کیشاورز بون و کشاورزی دانشا دریا کناران کاسپین مئن و اطراف رودخانان سند ، جیحون ، سیحون ، دجله و فرات مونتشرا گودده.

قوم کاس نام ، هیتتا جی هخامنشی اسناد و کتیبه هان مئن نامو ، اما هرودوت ، تاریخ نویس باستان دوره فهرست مالیاتی ای که جی ایران تهیه بوگوده بو مئن ، ضمن شرح اوستان یازدهم ، جی کاسپیان هم نام ببرده. به نوشتیه هرودوت ، اوشان سالانه ۲۰۰ تالان(۲۶ یا ۲۷ کیلوگرم) نقره به هخامنشی دولت خراج فادادی.

هتویی بندان ۶۷ و ۶۸ کتاب هفتم تاریخ هیرودوت مئن، جی کاسیان به عونوان گروههان مسلحی که خشایارشا سپاه واسی جنگ با یونانئن مئن کومک بوگودده، یاد ببو . زمان یورش اسکندر به ایران مئن، کاسیان و كاسپيان شاه ايران مرا برابر یونانی و مقدونی سپاه موقاومت زیادی جی خودشان نیشان بداده و اسکندر کوصمیجیکوٚ وراری بدن.

جیگانی که خوشانه ایسمه جی قوم کاس بیگیفتیدی: به جز کاسپی دریا که نقشه هان جهانی مئن به دریای کاسپین معروف ایسه ، قفقاز کوه (کوه کاس) ) mountain)و شهرهان قزوین (کاسپین) و کاشان آران فریدن و شهر ونیز در ایتالیا خوشانه ایسمه جی نام قوم کاس بیگیفتده.

سربس

کتاب گیلان – جلد اول- انتشارات گروه پژوهشگران ایران – چاپ دوم- زمستان 1380 خورشیدی