کاسپي دريا

کاسپئنˇ دوراکوده کیشورؤن

کاسپئنˇدریا کی ماهواره اونه عکس بیگیفته

ايته نقاشي که شۊرشي قزاقؤن ؤ دۊزدˇ دریايي استنکا رازينه لۊتکا مئن نۊشؤن دئنه که کاسپين دريا مئن جنگˇ واسي شؤدرن. (واسيلي سۊريکؤف، ۱۹۰۶)

کاسپی دریا، به فارسی:(دریای کاسپین)، يه‌ته درياچه ايسه کی اونِ جی پيله‌تر، زمين ِ سر دنّه و هينِ واسی، اونه دخانن دريا. ای دريا مساحت 371000 کيلومتر موربع ايسه. ای درياچه، هوتؤ کی اينِ نامِ جی معلومه، باخی دريا و اوقيانوسؤنه را ندأنه و شومالِ جی روسيهٰ رسنه و جونوبِ جی، رسنه ايرانه. ای دريا جونوبی لب، يه‌ته موتمدن قوم زندگی کود، کاسپی‌ئن نامی کی گيلکؤنِ مادرقوم به حيساب انه.

ای دريا جولفِ جيگا، 1025 متر جولفی دأنه. ای درياچهٰ دريا دخانن چون وختی کی رومی‌ئن فارسه بؤن ای درياچه لب و اونِ اؤه واچيشتن، بدئن کی اينِ اؤ شوره.

دریا نؤم

فردوسی شاهنامه مِئَن هرجا کی اَ دریا نوم بامو اونه نوم (دریای گیلان) ذکر بُبُسته و اَن نشان دنه کی قدیم قدیمون مئن اَ دریا نوم دریای گیلان بو و اَ لقب اَمره دوخانده بُستی.

باخی کشوران مئن

اَ دریا نوم اکثر کشوران مئن هو کاسپی دریا (caspian sea) ایسِه و فقط دوته کشور مئن (ایران و جمهوری آذربایجان) اونه نام دریای خزر ثبت بُبُسته که اَ نام اَ دریا ره دوروس نیه و اونه اصلی نام کاسپی دریا ایسِه چون اَ دریا اصلی ساکنان کاسپیان بید و خزران ایتا وحشی اقوام بید کی بعدا به شمال اَ دریا مهاجرت بوکودید و آمانم باید اونه کاسپی دریا دوخانیم نه دریای خزر.

جوغرافی

کاسپين، ايران (گيلان و مازندران و گلستان ِ اوستانؤن) و روسيه و آذربايجان و ترکمنستان و قزاقستان ِ مئن دؤراگوده نأی.

شوری

او جيگايی کی تازه اؤ ای درياچهٰ ديرين ايه، درياچه اؤ کمتر شوره تا باخی جيگان. مثلن کاسپينِ شومالی واوينؤنِ مئن، اؤ تازه‌تر ايسه و کمتر شوره. امّا ايران ِ نزديکی، شوری پوره و اؤِ تازه‌گی کم.

نام اين دريا در كشور هاي جهان

معمولاً هر كشوري براي عوارض جغرافيايي نام هاي خاص خود ره دينه.آيا دانيد ديگه كشور ها اين دريا ره چه مي گن؟در آفريقاي جنوبي يا زبان آفريكانس "كاسپيس"،در كشور هاي عربي يا زبان عربي"بحر قزوين"(قزوين عربي شده كاسپين ايسه)،در زبان كاتالا"كاسپيا"،در زبان دانماركي"كاسپيسكه"،در آلماني"كاسپيشز"،در انگليسي"كاسپين"،در اسپرانتو"كاسپيو"،در اسپا نيايي"كاسپيو"،در زبان اِستي"كاسپيا"،در فرانسوي"كاسپين"،در پنجابي"كسپيئن"،پرتقالي"كاسپيو"،در روماني"كاسپيكا"،در قزاقي"كاسپين"،سومالي"كاسپين/قزوين"،در اردو"بحيره قزوين"،در روسي"كاسپين"،در كوردي"درياي مازندران"،در گيلكي"كاسپين دريا"،در مازندراني"درياي مازندران"،در تركمنستان"خزر"،در جمهوري آذربايجان"خزر"،در تركيه"خزر"،در ايران "خزر يا مازندران ".

کاسپين دريا نزديکی شهرؤن (موهمِّ شهرؤن)

• آستارا (جمهوری آذربایجان)
• آستارا، ايران
• آستاراخان، روسيه
• انزلی، ايران
• باکو، آذربايجان
• تورکمنباشی، تورکمنستان
• بابلسر، ايران
• چالوس، ايران
• رامسر، ايران
• لنگرود، ایران
• رودسر، ایران
• رشت، ايران
• ساری، ايران
• فريدونكنار، ايران
• لنکران، آذربايجان
• نوشهر، ايران

ميان‌پوشته‌ئن (جزيره‌ئن)

• آشوراده
• بولا
• قرأسو

تاريخ

تخمين بزه بوبؤ کی کاسپينِ دريا، 30 ميليون سال عومر بگوده دأنه و 5.5 ميليون سال پيش، ای دريا خوشکی دؤراکوده و بوبؤ درياچه.

هوتؤ غار (بهشهر ِ نزديکی) مئن کشفياتی به دس بومأ کی نشان دئنه کی ای دريا دؤر و بر، 75000 سال پيش آدم زندگی کود.[۲]

اشان‌ام بدينيد

• باکو
• آرال دريا
• ايران
• گيلان
• مازندران

جیرنویس

• Names of Caspian Sea