رۊسيه

جۊغرافي
بۊلند ٚ قۊلـله	البروس (fa) (۵٬۶۴۲ متر)
جيرترين ٚ جيگا	کاسپي دریا (−۲۸ متر)
پيلئکي	۱۷٬۰۷۵٬۴۰۰ ک‌م²
آو	۱۳
پایتخت	مؤسکؤ
رسمي زوان	لیست… رۊسي زوان — زبان آبازا (fa) — زبان آدیغی (fa) — زبان آلتایی جنوبی (fa) — زبان باشقیری (fa) — زبان بوریاتی (fa) — زبان اینگوشی (fa) — زبان کاباردی (fa) — زبان قالمیق (fa) — زبان کاراچایی-بالکاری (fa) — زبان کومی (fa) — زبان تاتاری کریمه (fa) — زبان ماری (fa) — زبان موکشا (fa) — زبان نوقایی (fa) — زبان آسی (fa) — زبان تاتاری (fa) — زبان تووان (fa) — زبان اودمورت (fa) — زبان اوکراینی (fa) — زبان خاکاسی (fa) — زبان چچنی (fa) — زبان چوواشی (fa) — زبان ارزیا (fa) — زبان یاکوتی (fa) — زبان آواری (fa) — زبان آغول (fa) — آذربايجاني زوؤن — زبان دارگوا (fa) — زبان قومیقی (fa) — زبان لاکی (fa) — زبان لزگی (fa) — زبان نوقایی (fa) — زبان روتول (fa) — زبان تاباساری (fa) — زبان تاتی قفقاز (fa) — زبان ساخوری (fa)
جمعيت	۱۴۶٬۱۱۹٬۹۲۸ (۲۰۲۵)
:مرداکان	۶۷٬۵۶۲٬۸۷۶ (۲۰۱۹) — ۶۷٬۴۷۰٬۲۸۴ (۲۰۲۰) — ۶۷٬۲۲۷٬۳۱۹ (۲۰۲۱) — ۶۶٬۹۸۷٬۱۹۸ (۲۰۲۲)
:زناکان	۷۷٬۸۹۰٬۴۱۶ (۲۰۱۹) — ۷۷٬۷۷۴٬۸۶۳ (۲۰۲۰) — ۷۷٬۵۱۹٬۴۴۳ (۲۰۲۱) — ۷۷٬۲۴۹٬۷۳۵ (۲۰۲۲)
شأري جمعيت	۱۰۸٬۴۸۹٬۲۴۶ (۲۰۱۹) — ۱۰۸٬۵۷۶٬۵۵۸ (۲۰۲۰) — ۱۰۸٬۴۶۴٬۵۳۹ (۲۰۲۱) — ۱۰۸٬۳۵۹٬۴۳۸ (۲۰۲۲)
رۊستايي جمعيت	۳۶٬۹۶۴٬۰۴۵ (۲۰۱۹) — ۳۶٬۶۶۸٬۵۹۰ (۲۰۲۰) — ۳۶٬۲۸۲٬۲۲۳ (۲۰۲۱) — ۳۵٬۸۷۷٬۴۹۵ (۲۰۲۲)
مردۊم ٚ زيوش ٚ اۊميد	۷۱٫۵۹۲۹۳ (۲۰۱۶)
حۊکۊمت ٚ جۊر	super-presidential republic (en) — فدرال ٚ جؤمۊري — نظام نیمه‌ریاستی (fa) — رياستي نيظام
جؤرترين مقام	ولادیمیر پوتین (fa) (۲۰۱۲ – )
حۊکۊمت ٚ ريئيس	میخائیل میشوستین (fa) (۲۰۲۰ – )
مۊقننه قۊوه	مجلس فدرال (روسیه) (fa) — Congress of People's Deputies of Russia (en)
قضائيه قۊوه	Constitutional Court of Russia (en) — Supreme Court of Russia (en) — Supreme Court of Arbitration of Russia (en)
مۊجريه قۊوه	دولت روسیه (fa) — فهرست رئیس‌جمهورهای فدراسیون روسیه (fa) — Council of Ministers of the Russian SFSR (en)
تأسيس ٚ زمات	۱۲۶۳ — ۲۵ دسامبر ۱۹۹۱ — ۰۸۸۰ — ۱۱۲۵
عدد	۳۶ (۲۰۲۰)
شاخص	۰٫۸۲۲ (۲۰۲۱)
بيکاري نرخ	۴٫۴۹۶ (۲۰۱۹) — ۵٫۵۸۹ (۲۰۲۰) — ۴٫۷۱۵ (۲۰۲۱) — ۳٫۸۶۷ (۲۰۲۲)
پۊل ٚ واحد	روبل روسیه (fa) — شؤروي رۊبل
مرکزي بانک	بانک مرکزی روسیه (fa)
أفزۊده أرزش ٚ ماليات ٚ نرخ	۲۰
کۊللي صادرات	۳۳۷٬۸۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ (۲۰۱۵) — ۴۹۷٬۸۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ (۲۰۱۴) — ۲۸۱٬۹۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ (۲۰۱۶) — ۳۵۳٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ (۲۰۱۷)
قانۊني سند	۱۸
اينترنت ٚ کؤد	‎.ru‏ (fa) — .рф (fa) — .рус (mul) — .su
دریايي شيناسايي شۊماره	273
ايزؤ ۳۱۶۶–۱ آلفا-۲	RU
تيلفۊن ٚ کؤد	+7
فرانئن ٚ جهت	راست
قطار ٚ حرکت ٚ جهت	راست
وبجيگا	gov.ru (رۊسي زوان)

رۊسيه (رۊسي مئن: Россия؛ راسيا بۊخؤنده به) دۊنيا مئن ٚ پيله‌ترين کشور أیسه کي اۊرۊپا ؤ آسیا مئن دأره ؤ أن ٚ پيلئکي ۱۷ ميليون کيلۊمتر مربع ايسه. رۊسيه ایته کیشور اۊراسيا مئن، کاسپي دريا جؤر ايسه. رۊسيه سابق ايته جه شؤروي جؤمۊريان بۊ، ايما شؤروي وچئن ٚ پسي، رۊسيه فدراسيؤن شؤروي ج خۊ ايستقلال-أ اعلام بۊگۊده. رۊسيه نيشتنگا مؤسکؤ ايسه ؤ ۱۴۵,۷۹۵,۶۱۲ نفر جمعیت دأره.

رۊسيه ج خۊرتاو و برينگ ٚ تنگه، آمريکا أمره سامانسر دأره، ج نسا کلسيايي کؤره، چين، مؤغؤلستان، قزاقستان، گۊرجستان، نسايي اؤستيا، آبخازيا و آذربايجان ٚ جؤمۊري أمره، ج خۊرخۊس اۊکراين، بلارۊس، استؤني، ليتواني، لاتويا و فنلاند أمره سامانسر دأره. ني ج کاليننگراد، لهستان و استؤني أمره سامانسر دأره. کلسيا ور، کلسيايي اۊقيانۊس و کلسيا تۊک أمره سامانسر دأره و ج ژاپؤن ٚ دريا، ژاپؤن ٚأمره آوي سامانسر دأره و ج سيأ دريا، تۊرکيه أمره آوي سامانسر دأره. مجمۊعاً ۱۴ته زيميني سامانسر دأره.

رۊسيه پۊل ٚ واحد، رۊسيه رۊبل ايسه. رۊسيه ج شؤروي فۊگۊردأستن ٚ پسي، به بازار ٚ ايقتيصاد رۊ بأوأرده و تا سال ۲۰۱۷، هشتؤمي پيله ايقتيصاد دۊنيا مئن بۊ. رۊسيه أولي سامان ج گاز ٚ منابع دۊنيا مئن ايسه و ايته ج پيله‌ترين صادربۊکۊنان نفت ٚ مئن ايسه.

رۊسيه ايته ج پينج‌ته دائمي عؤضو، بينؤالملل امنيت شؤرا ٚ دائمي عؤضوان ايسه و ج سازمان ملل ٚ مؤأسسان ايسه. ني سي‌اس‌او، سي‌آي‌اس و بريکس ايسه.

أدبيات

اي کيشور پۊر پيلا نويسا ؤ خۊجير نيويشتنکس جهان ٚ سطح ٚ مئن دأره گه فئؤدور داستایفسکي، آنتؤن چخؤف ؤ ايوان تۊرگنيف ؤ... شامل وکنه.

سربس

1 2 پایهٔ قانونی: Law On changing the name of the state of the Russian SFSR. گفتاورد: 1. Государство Российская Советская Федеративная Социалистическая Республика (РСФСР) впредь именовать Российская Федерация (Россия)..
↑ Andrew Bell. "دانشنامه بریتانیکا" (انگلیسی بریتانیایی جه). شرکت دانشنامه بریتانیکا.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link)
↑ نشانی بایگانی: https://web.archive.org/web/20110728064121/http://www.gks.ru/scripts/free/1c.exe?XXXX09F.2.1%2F010000R.
1 2 3 4 پایهٔ قانونی: قانون اساسی روسیه.
↑ پایهٔ قانونی: move of the capital of Russia from Petrograd to Moscow.
↑ پایهٔ قانونی: قانون اساسی روسیه. گفتاورد: 68.1 Государственным языком Российской Федерации на всей ее территории является русский язык. 68.2 Республики вправе устанавливать свои государственные языки..
↑ ذکر شده در: '. ناشر: Federal State Statistics Service. زبان اثر یا نام: رۊسي زوان. تاریخ انتشار: ۱۴ مارس ۲۰۲۵.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ناشر: World Bank Open Data. زمان بازیابی داده‌ها: ۱ اؤکتؤبر ۲۰۲۴.
↑ "UNESCO Institute for Statistics".
↑ شناسۀ گوگل‌بوکس: 0_wLBAAAQBAJ.
↑ پایهٔ قانونی: Federation Treaty.
↑ پایهٔ قانونی: Declaration of working people's rights.
1 2 پایهٔ قانونی: Russian Constitution of 1978.
↑ پایهٔ قانونی: قانون اساسی روسیه. گفتاورد: Статья 110. 1. Исполнительную власть Российской Федерации осуществляет Правительство Российской Федерации. 2. Правительство Российской Федерации состоит из Председателя Правительства Российской Федерации, заместителей Председателя Правительства Российской Федерации и федеральных министров..
↑ پایهٔ قانونی: Russian Constitution of 1978. گفتاورد: Статья 121. Президент Российской Федерации является высшим должностным лицом Российской Федерации и главой исполнительной власти в Российской Федерации..
↑ پایهٔ قانونی: Law on the President of the RSFSR.
↑ پایهٔ قانونی: Russian Constitution of 1937. زمان رویداد: ۱۵ مارس ۱۹۴۶.
↑ خال: https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
↑ "Human Development Report". برنامه عمران ملل متحد. ۲۰۲۲.
1 2 ذکر شده در: اطلاعات‌نامه جهان. دیدن اثر کامل در: https://web.archive.org/web/20160303212916/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/rs.html. تاریخ بایگانی: ۳ مارس ۲۰۱۶. ناشر: سیا. زبان اثر یا نام: اينگيليسي زوان. نویسنده: سیا. شاپا: 0277-1527.
1 2 ذکر شده در: اطلاعات‌نامه جهان. دیدن اثر کامل در: https://web.archive.org/web/20201016174704/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/rs.html. تاریخ بایگانی: ۱۶ اؤکتؤبر ۲۰۲۰. ناشر: سیا. زبان اثر یا نام: اينگيليسي زوان. نویسنده: سیا. شاپا: 0277-1527.
↑ خال: http://info.nic.ru/node/3204.
↑ خال: http://chartsbin.com/view/edr.

[3d138a568ed6a9f934b2b7a498a99d9305352164-1] 1 2 پایهٔ قانونی: Law On changing the name of the state of the Russian SFSR. گفتاورد: 1. Государство Российская Советская Федеративная Социалистическая Республика (РСФСР) впредь именовать Российская Федерация (Россия)..

[4efdaf9fb77eed54ac186f671f4bac4c43ce119f-2] Andrew Bell. "دانشنامه بریتانیکا" (انگلیسی بریتانیایی جه). شرکت دانشنامه بریتانیکا.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link)

[07fd439018c7c8a4cc9843e3d6052659004ed841-3] نشانی بایگانی: https://web.archive.org/web/20110728064121/http://www.gks.ru/scripts/free/1c.exe?XXXX09F.2.1%2F010000R.

[aa7830c2840a729c7e3e6973150e12836b2b6759-4] 1 2 3 4 پایهٔ قانونی: قانون اساسی روسیه.

[a88fc152bab513b6e1eda6ac3a88c7e9c7a57f18-5] پایهٔ قانونی: move of the capital of Russia from Petrograd to Moscow.

[03d83a46f840da0d92cd7120df43970b3804379d-6] پایهٔ قانونی: قانون اساسی روسیه. گفتاورد: 68.1 Государственным языком Российской Федерации на всей ее территории является русский язык. 68.2 Республики вправе устанавливать свои государственные языки..

[80f7d2769aa8df2bb73de1254ff0d3c1fd0a24af-7] ذکر شده در: '. ناشر: Federal State Statistics Service. زبان اثر یا نام: رۊسي زوان. تاریخ انتشار: ۱۴ مارس ۲۰۲۵.

[fe76f2a12d5ec0cc4f87479c560b33800328b8ec-8] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ناشر: World Bank Open Data. زمان بازیابی داده‌ها: ۱ اؤکتؤبر ۲۰۲۴.

[47aa5194a39be105360cff2e65c96c5da75f1a6f-9] "UNESCO Institute for Statistics".

[5cb3e4548ef137a6cd26d0c7e0bb1b46ce5cca2f-10] شناسۀ گوگل‌بوکس: 0_wLBAAAQBAJ.

[31db1a669e10691daa93c0632e7bea0dc03be480-11] پایهٔ قانونی: Federation Treaty.

[6f12b9ff90f743234233e1241c2276041d5458fc-12] پایهٔ قانونی: Declaration of working people's rights.

[ca6c100d73d2036a6ca8829bb779cecb61327fb0-13] 1 2 پایهٔ قانونی: Russian Constitution of 1978.

[516c7c5e8b78dfbf7aca7150495c179a42689406-14] پایهٔ قانونی: قانون اساسی روسیه. گفتاورد: Статья 110. 1. Исполнительную власть Российской Федерации осуществляет Правительство Российской Федерации. 2. Правительство Российской Федерации состоит из Председателя Правительства Российской Федерации, заместителей Председателя Правительства Российской Федерации и федеральных министров..

[3f757d883382442c3734b50fa5ab8634f4c61680-15] پایهٔ قانونی: Russian Constitution of 1978. گفتاورد: Статья 121. Президент Российской Федерации является высшим должностным лицом Российской Федерации и главой исполнительной власти в Российской Федерации..

[8ae64288fe952fe76123987e9a950f6aebb0a630-16] پایهٔ قانونی: Law on the President of the RSFSR.

[61d820c7ca3e26044a521f7cdaaf5bd06ae07cdf-17] پایهٔ قانونی: Russian Constitution of 1937. زمان رویداد: ۱۵ مارس ۱۹۴۶.

[fbecc91df309c6a24e7220dcc7f05105bebe7b68-18] خال: https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.

[e548aea921984ef4ec84b65d4220d0a277f8a938-19] "Human Development Report". برنامه عمران ملل متحد. ۲۰۲۲.

[a2d6a3d4137a447f1dfab2df5d173cbe1ccde45c-20] 1 2 ذکر شده در: اطلاعات‌نامه جهان. دیدن اثر کامل در: https://web.archive.org/web/20160303212916/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/rs.html. تاریخ بایگانی: ۳ مارس ۲۰۱۶. ناشر: سیا. زبان اثر یا نام: اينگيليسي زوان. نویسنده: سیا. شاپا: 0277-1527.

[b29ca2f96b4d094e5dfa92d200dc526f341ea835-21] 1 2 ذکر شده در: اطلاعات‌نامه جهان. دیدن اثر کامل در: https://web.archive.org/web/20201016174704/https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/geos/rs.html. تاریخ بایگانی: ۱۶ اؤکتؤبر ۲۰۲۰. ناشر: سیا. زبان اثر یا نام: اينگيليسي زوان. نویسنده: سیا. شاپا: 0277-1527.

[d8fc6ea78078a64146609cb1d4da37bdf1e89041-22] خال: http://info.nic.ru/node/3204.

[b7450da492648eb7c723ac8bdf33491074d2ba64-23] خال: http://chartsbin.com/view/edr.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]

[۲۳]