سۊئيس

جۊغرافي
بۊلند ٚ قۊلـله	دۊفؤرشپيتزه (۴٬۶۳۴ متر)
جيرترين ٚ جيگا	ماجيؤره دریاچه (۱۹۳ متر)
پيلئکي	۴۱٬۲۸۵ km²
پایتخت	برن
رسمي زوان	آلماني زوان — ايتاليايي زوؤن — فرانسوي زوان — رؤمانش ٚ زوان
جمعيت	۸٬۹۰۲٬۳۰۸ (۲۰۲۳)
:مرداکان	۴٬۲۵۳٬۰۶۳ (۲۰۱۹) — ۴٬۲۸۵٬۷۸۴ (۲۰۲۰) — ۴٬۳۲۰٬۵۱۱ (۲۰۲۱) — ۴٬۳۵۷٬۹۵۹ (۲۰۲۲)
:زناکان	۴٬۳۲۲٬۲۱۸ (۲۰۱۹) — ۴٬۳۵۲٬۳۸۴ (۲۰۲۰) — ۴٬۳۸۴٬۰۳۵ (۲۰۲۱) — ۴٬۴۱۷٬۸۰۱ (۲۰۲۲)
شأري جمعيت	۶٬۳۳۲٬۷۵۹ (۲۰۱۹) — ۶٬۳۸۴٬۹۰۱ (۲۰۲۰) — ۶٬۴۴۱٬۰۱۶ (۲۰۲۱) — ۶٬۵۰۲٬۱۳۶ (۲۰۲۲)
رۊستايي جمعيت	۲٬۲۴۲٬۵۲۱ (۲۰۱۹) — ۲٬۲۵۳٬۲۶۶ (۲۰۲۰) — ۲٬۲۶۳٬۵۳۰ (۲۰۲۱) — ۲٬۲۷۳٬۶۲۴ (۲۰۲۲)
مردۊم ٚ زيوش ٚ اۊميد	۸۲٫۸۹۷۵۶ (۲۰۱۵، ۲۰۱۶)
حۊکۊمت ٚ جۊر	directorial system (en) — فدرال ٚ جؤمۊري
جؤرترين مقام	سۊئيس ٚ فدرال ٚ شؤرا
حۊکۊمت ٚ ريئيس	سۊئيس ٚ فدرال ٚ شؤرا
مۊقننه قۊوه	سۊئيس ٚ فدرال ٚ مجلس
قضائيه قۊوه	سۊئيس ٚ فدرال ٚ عالي ديوان
مۊجريه قۊوه	سۊئيس ٚ فدرال ٚ شؤرا
تأسيس ٚ زمات	۱۲ سپتامبر ۱۸۴۸ — ۱ آگؤست ۱۲۹۱
عدد	۳۳٫۱ (۲۰۱۸)
شاخص	۰٫۹۶۲ (۲۰۲۱)
بيکاري نرخ	۴ (۲۰۱۴)
پۊل ٚ واحد	سۊئيس ٚ فرانک
مرکزي بانک	سۊئيس ٚ ميللي بانک
أفزۊده أرزش ٚ ماليات ٚ نرخ	لیست… ۷٫۷ (۲۰۱۸ – ۲۰۲۳) — ۲٫۵ (۲۰۱۸ – ۲۰۲۳) — ۳٫۷ (۲۰۱۸ – ۲۰۲۳) — ۸٫۱ (۲۰۲۴ – ) — ۲٫۶ (۲۰۲۴ – ) — ۳٫۸ (۲۰۲۴ – )
قانۊني سند	۲۰ ( – ۱۹۹۵) — ۱۸ (۱۹۹۶ – )
اينترنت ٚ کؤد	‎.ch‏ (fa) — .swiss (mul)
دریايي شيناسايي شۊماره	269
ايزؤ ۳۱۶۶–۱ آلفا-۲	CH
تيلفۊن ٚ کؤد	+41
فرانئن ٚ جهت	راست
قطار ٚ حرکت ٚ جهت	چپ — راست
وبجيگا	admin.ch (آلماني زوان، فرانسوي زوان، ايتاليايي زوؤن، رؤمانش ٚ زوان، اينگيليسي زوان)

سۊئيس (آلماني: Schweiz، فرانسوي: Suisse، ايتاليايي: Svizzera، اينگيليسي: Switzerland) رسمي نؤم ٚ أمرأ سۊئيس ٚ کؤنفدراسيؤن، يته کيشور هيسه خۊرخؤسي اۊرۊپا مئن گه کليسا را آلمان، خۊرتأو ٚ را اؤتريش ؤ ليختن اشتالين، نسۊم ٚ را ايتاليا أمرأ يؤ خۊرخؤس ٚ را فرانسه أمرأ همساده هيسه. اي کيشور ۸،۶ ميلٚيۊن جميئت ؤ ۴۱،۲۹۰ مۊربع کیلؤميتر پيلگي دأره. سۊئيس يته فدرال ٚ کيشور هيسه يؤ ۲۶ ايالت ٚ جي تشکيلا بۊنه گه اۊن-ه کانتؤن دۊخؤنن. سۊئيس ٚ نيشتگا بِرٚن ٚ شأر هيسه يؤ اي کيشور ٚ ايقتيصادي قۊطبؤن ژنؤ يؤ زۊريخ ٚ شأر هيسن. سۊئيس يته جه اينساني پۊرتؤسئه کيشورؤن جهان ٚ مئن هيسه يؤ اي کيشور سرؤنه درآمد ۸۰۰۰۰ دۊلار هر نفر ٚ ره أمرأ جهان ٚ جؤتترينؤن ٚ جي هيسه. سۊئيس يته چن زوؤنه کيشور هيسه يؤ اۊن ٚ مئن چآرته زوؤن يني آلماني، فرانسوي، ايتاليايي يؤ رؤمانش رسميت دأره.

دابؤن ؤ زوؤن

سؤئيس ٚ کيشور ٚ جميئت جؤتترؤجيتتر (حدۊدا) ۸،۶ ميلٚيۊن هيسه‌. اي جميئت ٚ مئن ۶۲/۸٪ آلماني زوؤن هيسن گه ويشتر کليسايي يؤ مرکزي واوينان ٚ مئن هيسن. ۲۲/۹٪ فرانسوي زوؤن هيسن گه ويشتر اي کيشور ٚ خؤرخؤس ٚ مئن زيوش کۊنن‌. ۸/۲٪ ايتاليايي زوؤن هيسن گه ويشتر سۊئيس ٚ نسا مئن درن ؤ ۱٪ أني رؤمانش ٚ زوؤن ئبه گب زنن گه اي کيشور خۊرتأوي نسا مئن هيسن. هر چآرته زوان اي کيشور ٚ مئن رسميت دأرن‌.

تاريخ

سلتان سؤئيس ٚ أوٚولي ساکنان بؤن. يته تيره اي قؤم ٚ جي گه هِلوِتيا نؤم دأرن ژورا ؤ آلپ ٚ کامان ٚ مئن ساکن بؤبؤن ؤ اۊيه' هلوتيا نؤم بنأن. هلوتيا ۵۸ سال ميلاد ٚ پيشي مئن ژۊليۊس سزار رۊم ٚ امپراتۊر ٚ تصرف ئبه دربۊمأ‌. ميلادي پئنجؤمي قرن ٚ مئن ژرمنان اي سامان ٚ مئن بؤشؤن ؤ آر ٚ رۊ-يه خۊرخؤس ٚ مئن ساکنا بؤن‌. ژرمنان ؤ بۊرگۊن ٚ أقوام ؤ فرانک يته مستقل ٚ جامعه تشکيل هدأن. اۊشؤن ميلادي سال ٚ ۶۹۳ مئن يته دؤلت بنا بنأن گه ايمه فرانسه ناميده بؤبؤ. نؤهؤمي سده مئن سؤآبيا ؤ بۊرگۊندئن ٚ مئن تقسيما بؤ يؤ ۱۰۳۳ مئن رۊم ٚ امپراتۊري نظارت ٚ تحت، وحدت پيدا بؤدن. منطقه حؤکۊمت سينزهؤمي قرن ٚ مئن کنتان ؤ هابسبۊرگ ٚ خاندان ؤ محلي حاکمؤن ٚ مئن تقسيما بؤ. ۱۲۹۱ ٚ سال ٚ مئن سۊتته واوين يني آۊري، شۊيتس ؤ اؤنترؤآلدن يته اتحاديه تشکيل بدأن گه سؤئيس ٚ کؤنفدراسيؤن ٚ أساس قرار بگيت.

دين ؤ باورؤن

اي کيشور ٚ مردۊم ٚ ويشترين مسيحي هيسن، مسيحئن ٚ مئن ۴۱/۸٪ کاتؤليک، ۳۵/۳ پرؤتستان و ۱/۸٪ ارتدؤکس هيسن. مسيحيت ٚ پسي اسلام پيلاترين دين سۊئيس ٚ مئن هيسه ؤ مردۊم ٚ ۴/۳٪ مۊسلمؤن هيسن. ۱٪۱۱صد بي دين ؤ دئبأخي ني ديگر دينان ٚ پيرؤ هيسن.

جۊغرافي

سۊئيس کللي جۊر ئبه سۊتته جۊغرافي واوين ئبه تقسيم بۊنه: آلپ ٚ کامان، سۊئيس ٚ فلات ؤ ژورا بندان.

سربس

↑ شناسهٔ HDS: 009827.
↑ "Bundesstadtstatus Stadt Bern". Retrieved 16 October 2018. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ ^۳٫۲ ^۳٫۳ نشانی اینترنتی: https://www.admin.ch/opc/en/classified-compilation/19995395/index.html#a70.
↑ نشانی اینترنتی: https://www.bfs.admin.ch/bfs/fr/home/statistiques/population.gnpdetail.2023-0208.html. زبان اثر یا نام: فرانسوي زوان. ناشر: Federal Statistical Office.
↑ نشانی اینترنتی: https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/bevoelkerung.gnpdetail.2023-0208.html. زبان اثر یا نام: آلماني زوان. ناشر: Federal Statistical Office.
↑ نشانی اینترنتی: https://www.bfs.admin.ch/bfs/it/home/statistiche/popolazione.gnpdetail.2023-0208.html. زبان اثر یا نام: ايتاليايي زوؤن. ناشر: Federal Statistical Office.
↑ ^۷٫۰۰ ^۷٫۰۱ ^۷٫۰۲ ^۷٫۰۳ ^۷٫۰۴ ^۷٫۰۵ ^۷٫۰۶ ^۷٫۰۷ ^۷٫۰۸ ^۷٫۰۹ ^۷٫۱۰ ^۷٫۱۱ ^۷٫۱۲ ^۷٫۱۳ ^۷٫۱۴ ^۷٫۱۵ ناشر: World Bank Open Data. زمان بازیابی داده‌ها: ۷ اؤکتؤبر ۲۰۲۴.
↑ "UNESCO Institute for Statistics".
↑ "President Ignazio Cassis: a man who resembles Switzerland". Retrieved 11 آوريل 2022. The Swiss president is neither the head of state nor the head of government. The seven-person cabinet, also known as the Federal Council, is considered a collective head of state and government. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
↑ "Federal Constitution of the Swiss Confederation". سۊئيس ٚ فدرال ٚ شؤرا. Retrieved 24 فئوریه 2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
↑ شناسهٔ HDS: 009811.
↑ شناسهٔ HDS: 026418.
↑ شناسهٔ HDS: 017438.
↑ نشانی اینترنتی: https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
↑ "Human Development Report". برنامه عمران ملل متحد. ۲۰۲۲.
↑ نشانی اینترنتی: http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.
↑ نشانی اینترنتی: http://www.admin.ch/opc/de/classified-compilation/19994336/index.html.
↑ ^۱۸٫۰ ^۱۸٫۱ ^۱۸٫۲ زمان بازیابی داده‌ها: ۲۹ دسامبر ۲۰۲۰. نشانی اینترنتی: https://www.ch.ch/fr/taux-tva-suisse/#:~:text=Le%20taux%20de%20la%20TVA,les%20revues%20et%20les%20m%C3%A9dicaments..
↑ ^۱۹٫۰ ^۱۹٫۱ ^۱۹٫۲ زمان بازیابی داده‌ها: ۲۹ دسامبر ۲۰۲۰. نشانی اینترنتی: https://www.estv.admin.ch/estv/fr/home/mehrwertsteuer/fachinformationen/was-ist-die-mehrwertsteuer.html.
↑ ^۲۰٫۰ ^۲۰٫۱ ^۲۰٫۲ ^۲۰٫۳ ^۲۰٫۴ ^۲۰٫۵ زمان بازیابی داده‌ها: ۱۸ مارس ۲۰۲۴. نشانی اینترنتی: https://www.estv.admin.ch/estv/de/home/mehrwertsteuer/mwst-steuersaetze.html.
↑ ^۲۱٫۰ ^۲۱٫۱ شناسهٔ HDS: 010367.
↑ ^۲۲٫۰ ^۲۲٫۱ "Swiss Civil Code" (PDF).
↑ نشانی اینترنتی: http://www.switch.ch/about/id/.
↑ IANA Root Zone Database ID: ch.
↑ نشانی اینترنتی: https://www.rts.ch/decouverte/monde-et-societe/histoire/6218180-quel-est-le-sens-du-sigle-ch.html. زمان بازیابی داده‌ها: ۲۹ مئی ۲۰۲۳.
↑ نشانی اینترنتی: https://www.youtube.com/shorts/8Qz9dNZoU4U. زمان بازیابی داده‌ها: ۲۹ مئی ۲۰۲۳.
↑ نشانی اینترنتی: http://chartsbin.com/view/edr.
↑ نشانی اینترنتی: https://www.forschungsinformationssystem.de/servlet/is/325069/. زمان بازیابی داده‌ها: ۲۲ نؤوامبر ۲۰۱۸.

[e0ae64354d2ee504feb4cbe93262548fda8ae929-1] شناسهٔ HDS: 009827.

[59523ea17eacafe7a3c4d6dc05afd76290da262c-2] "Bundesstadtstatus Stadt Bern". Retrieved 16 October 2018. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)

[bf767639bf4213c9d50f55e4bb2466dcbe677561-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ ^۳٫۲ ^۳٫۳ نشانی اینترنتی: https://www.admin.ch/opc/en/classified-compilation/19995395/index.html#a70.

[00626b0d7b3c154ad46ed004f7112485736b5431-4] نشانی اینترنتی: https://www.bfs.admin.ch/bfs/fr/home/statistiques/population.gnpdetail.2023-0208.html. زبان اثر یا نام: فرانسوي زوان. ناشر: Federal Statistical Office.

[afa07a82bb843d76b4f47e64ae99060a1ec12a1f-5] نشانی اینترنتی: https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/bevoelkerung.gnpdetail.2023-0208.html. زبان اثر یا نام: آلماني زوان. ناشر: Federal Statistical Office.

[90d5f1f9104c5bdb7142641deb6064f18f1ff8fa-6] نشانی اینترنتی: https://www.bfs.admin.ch/bfs/it/home/statistiche/popolazione.gnpdetail.2023-0208.html. زبان اثر یا نام: ايتاليايي زوؤن. ناشر: Federal Statistical Office.

[f8410eee9fd727a9ecf8708c8754104f47ccc439-7] ۷٫۰۰ ^۷٫۰۱ ^۷٫۰۲ ^۷٫۰۳ ^۷٫۰۴ ^۷٫۰۵ ^۷٫۰۶ ^۷٫۰۷ ^۷٫۰۸ ^۷٫۰۹ ^۷٫۱۰ ^۷٫۱۱ ^۷٫۱۲ ^۷٫۱۳ ^۷٫۱۴ ^۷٫۱۵ ناشر: World Bank Open Data. زمان بازیابی داده‌ها: ۷ اؤکتؤبر ۲۰۲۴.

[47aa5194a39be105360cff2e65c96c5da75f1a6f-8] "UNESCO Institute for Statistics".

[70f0ff89bb6370c614251a488651ea5c7347fd67-9] "President Ignazio Cassis: a man who resembles Switzerland". Retrieved 11 آوريل 2022. The Swiss president is neither the head of state nor the head of government. The seven-person cabinet, also known as the Federal Council, is considered a collective head of state and government. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)

[a29a92a83eb4a97ff86b943bba79a1dc5bc32da5-10] "Federal Constitution of the Swiss Confederation". سۊئيس ٚ فدرال ٚ شؤرا. Retrieved 24 فئوریه 2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)

[dca62bd8121e77903ec4c84775425dd3e979f022-11] شناسهٔ HDS: 009811.

[80df15e865024f7ff306ef88f32a48e1f1f2c1be-12] شناسهٔ HDS: 026418.

[fe4f61994ffd8d10e10c7dd92f0330700b1df952-13] شناسهٔ HDS: 017438.

[fbecc91df309c6a24e7220dcc7f05105bebe7b68-14] نشانی اینترنتی: https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.

[e548aea921984ef4ec84b65d4220d0a277f8a938-15] "Human Development Report". برنامه عمران ملل متحد. ۲۰۲۲.

[da8b01072f4a5eb69892a71023670b9a528a0b97-16] نشانی اینترنتی: http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.

[0f8758050c352add79ef3e50677bd2a56d3d54e8-17] نشانی اینترنتی: http://www.admin.ch/opc/de/classified-compilation/19994336/index.html.

[fae3697d53c5db36f1f17d0cfd60135ec85a143a-18] ۱۸٫۰ ^۱۸٫۱ ^۱۸٫۲ زمان بازیابی داده‌ها: ۲۹ دسامبر ۲۰۲۰. نشانی اینترنتی: https://www.ch.ch/fr/taux-tva-suisse/#:~:text=Le%20taux%20de%20la%20TVA,les%20revues%20et%20les%20m%C3%A9dicaments..

[f3cfcc6c48e1b2291969e57826c93f978381a1c3-19] ۱۹٫۰ ^۱۹٫۱ ^۱۹٫۲ زمان بازیابی داده‌ها: ۲۹ دسامبر ۲۰۲۰. نشانی اینترنتی: https://www.estv.admin.ch/estv/fr/home/mehrwertsteuer/fachinformationen/was-ist-die-mehrwertsteuer.html.

[a3910d9e194364e68e44f79831856caa050733f1-20] ۲۰٫۰ ^۲۰٫۱ ^۲۰٫۲ ^۲۰٫۳ ^۲۰٫۴ ^۲۰٫۵ زمان بازیابی داده‌ها: ۱۸ مارس ۲۰۲۴. نشانی اینترنتی: https://www.estv.admin.ch/estv/de/home/mehrwertsteuer/mwst-steuersaetze.html.

[c6f5b238870d70d988dd5fb32c598cd176025219-21] ۲۱٫۰ ^۲۱٫۱ شناسهٔ HDS: 010367.

[1e0ca2304ed6899f5aad4768c08173ad940e9b3e-22] ۲۲٫۰ ^۲۲٫۱ "Swiss Civil Code" (PDF).

[be57939724e50f402821b3b50dc2970aece629a1-23] نشانی اینترنتی: http://www.switch.ch/about/id/.

[d6b2c50d588f815700c8463543d0559dba70f55d-24] IANA Root Zone Database ID: ch.

[e17cf2838ceb8a5871a1b9b5f1b6429f60351ea4-25] نشانی اینترنتی: https://www.rts.ch/decouverte/monde-et-societe/histoire/6218180-quel-est-le-sens-du-sigle-ch.html. زمان بازیابی داده‌ها: ۲۹ مئی ۲۰۲۳.

[0313acde8f8a1d0299bd1e3caa069a56ee7f828a-26] نشانی اینترنتی: https://www.youtube.com/shorts/8Qz9dNZoU4U. زمان بازیابی داده‌ها: ۲۹ مئی ۲۰۲۳.

[b7450da492648eb7c723ac8bdf33491074d2ba64-27] نشانی اینترنتی: http://chartsbin.com/view/edr.

[f54acdeea2677dbce2ed359f4d3edbb1bd06cd68-28] نشانی اینترنتی: https://www.forschungsinformationssystem.de/servlet/is/325069/. زمان بازیابی داده‌ها: ۲۲ نؤوامبر ۲۰۱۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

[۱۹]

[۲۰]

[۲۱]

[۲۲]

[۲۳]

[۲۴]

[۲۵]

[۲۶]

[۲۷]

[۲۸]