پرش به محتوا

مرداويج زياري

Wikipedia جي
(مسير عوضاؤدن مرداويج أجي)

مرداويج زيارئنˇ سلسله' بنا نأنکس صده چهارم هجريˇ مئن هيسه. ۊن زيارئنˇ سلسه' بنا بنأ سلسله ۳۱۶ جي تا ۴۳۵(هجري) بر بخشاني جي ايران: گؤرگان، قۊمس، تبرستان،ديليمان، گيلان، قزوين، ري،اصفهان ؤ خۊزستان مأنستن فرمان برأنئن. مرداويج هروسندان بن تیردادˇ خاخۊرزا ؤ گيلانˇ اشرافانˇ جي بؤ کي أنه تبارنؤمه ساسانئنˇ رأسنه. اۊ ابتيدا خۊ دأئي أمرأ علويان تبرستانˇ بپيوسته ؤ خۊ قوي هيکل بؤنه وأسي گلف گلف علوئن ؤ سامانئنˇ مئن مشهورأ بؤ.

به دليل أن کي حسن بن قاسم (علوئنˇ حاکم) مرداؤيجˇ دأئي ؤ چن ته تن ديلمي ره بۊکۊشت، چن ته جي ديمليان پيله کسان از جۊمله: اسفار بن شیرویه ؤ مرداۊيج شۊرش بؤدأن. اسفار أ شۊرشˇ بدس بيته ؤ مرداۊيج ني علوئنˇ حاکم بۊکۊشت. أ مسله پسي مرداۊيج، مؤدتي اسفارˇ خيدمت هيسأبؤ ؤ اۊنه خيدمت گود ؤ اسفارˇ سردار بؤ.

اسفارˇ فتۊحات روند مؤثبتي دأشت ؤ رۊز به رۊز أنه يارائي ويشتر بوستˇ نأبؤ. اسفار خۊ قلمرؤ ره پيله تر چاگۊد ؤ عباسئن ؤ سامانئن برأبر به پيرۊزي بأرسه ولي برأي أن کي اسفار خشمگين ؤ تؤندˇ خۊ بؤ سرداران أنه دس جي عصباني بؤبۊستن ؤ مرداويچ اسفارˇ بۊکۊشت. پس از أن کي اسفار کۊشته بؤبۊسته أنه قلمرو مرداويجˇ دس دأکت. مرداويچ هأتؤ ني همدان ۊ اصفهان ؤ خۊزستانˇ بگيت ؤ خۊ قلمرؤ ره پيله تر چاگۊد ۊ به أن ترتيب زيارئنˇ سلسله ره بنا بؤده.

مرداويچ اول اولان اعلام بۊگود کي عباسئنˇ أجي ايطاعت کۊنه ولي کم کم خۊ کلهˇ سر ساساني تاج بنأ و خأس هأنده ساسانئنˇ احيا بؤنه ۊ عباسي خليفه ره نؤمه وانيويشت که خأنه بغدادˇ بيره ۊ هأنده ساسانئنˇ تشکيل هأده ۊ تیسپۊنˇ سر بنيشه.عباسئن أ نؤمه ره که وأخوندن بترسئن.مرداۊيچ تۊرکان ؤ عربانˇ بد دأشت ؤ همين باعث بؤبۊست کي حمامˇ مئن ۊختي کي تنها بؤ خۊ تؤرکˇ غؤلامانˇ دس کۊشته بؤبؤ ؤ عباسئن نفسي راحت هأکشن. پس از مرداۊيچ أنه برأر يني وشمگير زيازئنˇ تختˇ سر بنيشت.

عکسان

[دچينواچين]
مرداۊيچˇ قلمرۊ.نواحي کم‌رنگ پس از نبردهای همدان، اصفهان و خوزستان فتح بؤبؤن.

وابسته جستاران

[دچينواچين]
  • الهی، حسین (۱۳۷۹). مردآویچ زیاری (از خاک برخاستگان).
  • کيتابˇ ايرانˇ تاريخ از حسن پيرنيا.
  • مهرآبادی، میترا (۱۳۸۱). سرگذشت علویان طبرستان و آل‌زیار.
  • مفرد، محمدعلی (۱۳۸۶). ظهور و سقوط آل‌زیار.