Wikipedia:دؤجئه وانويس/۲۰۲۴/۰۵
محمدوليخان تنکابني معروف به (امیر اکرم – سردار اکرم – نصرالسلطنه – سردار معظم – سپهدار اعظم و سپهسالار اعظم) حبیب الله ساعدالدولهˇ زای و ولی خان سرتیپˇ تنکابنی نوه بو. اۊن ٢٢ أمیرما ١٤٢٠ دیلمی مصادف ٦ بهمن ١٢٢٥ خوری ، تنکابن مئن بیچه بؤبؤ. محمدولی خان جه دوتا سرداری بو (به ایتفاق علی قلی خان سردار اسعد بختیاری) کی مشروطه انقلابˇ زمات ، تئران فتح بوگوده. محمدولی خان یازده سالگی مئن به درجه سرهنگی منصوب بوبوست و جه هؤ زمات ، خو پئر ورجا خدمات نظامی آغاز بوگود. بیست سالگی مئن خو پئر جای بیگیفته و تنکابنˇ سرکرده بؤبؤ و ایتا جنگی ماموریت دورون به استراباد بوشو و بتأنسته کی نظم و امنیت مرز دورون واگردانه. اونه موفقیت باعث بؤبؤ کی آوازه بیگیره و ترقی بوگود. سال ١٣١٠ قمری مئن تئران بوشو و ایتا کوچی زمات دورون ، ضرابخانه امتیاز بدس باورده. محمدولی خان ، مظفرالدین شاه زمات مئن ، ایبار ده به تئران بومو و وزیر گمرک بوبوست. محمدولی خان سال ١٣١٧ ق مئن ، گیلانˇ حاکم دوجین بؤبؤ و اونه حکومتˇ زمات چهار سال درازا داشتی. گیلانˇ حکومت پسی ، سال ١٣٢٢ قمری مئن اردبیلˇ حاکم بؤبؤ. فقط ایتا سال دوارسته کی تئران-یه واگردسته و تلگرافخانه مدیریت و توپخانه فرماندهی برعهده بیگیفت. کوچی استبداد زمات مئن و مجلسˇ بمباران پسی ، محمد علي شا اونه مامور بوگوده کی تبریز ˇهنگامه و آشوب بوخوسانه. محمدولی خان، أ ماموریت مئن ، شاهزاده عین الدوله ، آذربایجانˇ فرمانروا أمره ناسازگاری و ایختلاف به وجود بؤمؤ. هنه وأسی خو ماموریت میانه ، جه فرماندهی استعفا بدأ و به خو زادگاه ، تنکابن واگردست. هأ میانه نی ، محمدعلی شاه پیغام بدأ کی مردوم أمره سازش بداره و مشروطه واگردانه و مجلس برقرار بوکونه. اما شاه اونه شماتت و متهم به خیانت بوگوده و همه تانه اونه القاب و املاک جه سپهدار جیگیفت. جه أ زمات بو کی محمدوليخان تصمیم بیگیفته کی آزاتی و مشروطه خوازان هواخواهی بوکونه. أ زمات مئن بو کی رشتˇ انقلابی ئن اونه جا دعوت بوگودید که گیلانˇ حکومت بدس بیگیره. وختی کی مدیریه باغˇ کارسنه پیش بؤمؤ و گیلانˇ حاکم آقا بالا خان بدس رشتˇ انقلابی ئن کوشته بوبوست. سپهدار تنکابنی ، رشتˇمشروطه خوازانˇ دعوت أمره ، گیلانˇ حکومت بدس بیگیفت و اوشان نی سپهدار به عنوان خوشانه مایه دارˇ سرکرده دوجین بوگودید. ٩ اسفندارما ١٤٨٢ دیلمی مصادف ٢٦ تیرماه ١٢٨٨ خوری مئن ، تئرانه گيتن و محمدعلی شاه خلع گودن پسی ، محمدولی خان شخص اول مملکت بوبو و بعنوان وزیر جنگ دوجین بوبوست. سپهدار تا ٣٠ ورفنˇ ما ١٤٨٣ دیلمی – ١٧ تیر ١٢٨٩ نخست وزیر بو کی اونه جای میرزا حسن خان مستؤفی الممالک بیگیفت. أ زمات محمدولی خان سپهدار ، مجلسˇ نماینده بوبوست. سال ١٤٨٥ دیلمی - اسفند ١٢٨٩ مئن ایبار ده نخست وزیر بوبوست. اما فقط شیش ماه دوارسته بو کی سیاسی مشکلات وأستی وادار بوبوسته استعفا بده. محمدولی خان سپهسالار اعظم خو زندگانی مئن پور مال و اموال جمع بوگوده بو و جه پیله ایرانˇ ملاکان و متمولان بو. اما آخر عمری مئن کی مصادف بو قاجارˇ انقراض و پهلوی ظهور أمره ، دچار مشکل مالی و دستنگی بوبوسته بو. جه ایتا طرف بدهی روسˇ استقراضی بانکˇ وام و ایتا طرف ده بدهی مالیاتی و وزارت دارایی فشار باعث بؤبؤ محمدولی خان ١٠ اسفندارما ١٤٩٩ دیلمی مصادف ٢٧٧ تیرماه ١٣٠٥ خوری مئن ، پیشتاو (تپانچه) أمره خوره بوکوشت. اونه سومین نخست وزیری زمات بو کی لایحه کنترل ایرانˇامور مالی توسط روس و اینگیلیس تصویب بوبوست....دۊمباله