پنجيک

گالشی تقويم، چارته فصل دأنه و يه‌ته پنجيک. چارته فصل، سرجمع دوازده ته ما ايسن کی هرته 30 روز دأنن و سرجمع بونه: 360 روز. امّا خورشيدی سال، 365 روز و خورده‌ای ايسه. هينِ واسی، او پنج روزه پنجيک دوخؤنن و او چار فصلِ مئن به حيساب نأبئنن و جودا حيساب کؤنن.

گيلان و مازندران ِ مئن، هر جيگا ای پنج روزه يک‌جور دخانن و يک جای سال حيساب کؤنن. مازندرانِ غرب و گيلانِ شرقِ مئن، ای پنج روزِ نام پنجيک ايسه و و تالقان ِ مئن اونه پيتک دخانن و مازندرانِ غرب و مرکزِ مئنأ نی دخانن: پيتک.

گالشی تقويم ِ مئن، ای پنج روز دکئنه آول ما پسی. يعنی آول ما سی‌ام کی بومأ، فرده‌ای ده سيا ما نيه. بلکه 5 روز پنجيکه و بازون سيا ما سراگينه.

15 فروردين هجری شمسی کی بونه آول ما بيستم، بازون 16 فروردين هجری شمسی تا 20 فروردين، اول تا پنجم پنجيک ايسه و بازون، 21 فروردين، سيا ما اوّل ايسه.

اگرم او سال کبيسه ببون و 366 روزی (هر چار سال يک‌دفا ايتو بونه)، 21 فروردين بونه پنجيکِ شيشمين روز کی اونِ اسم ايسه ويشک و سيا ما يک روز ديرتر سراگينه.

اؤسانه راجه به پنجيک

گونن کی يه‌ته پورکار و زحمت‌کش مردأک ايسأ بو کی چون نخاست بميری، يه‌ته دوبيتی مئن خودا جی بخاسته کی هيچ فصلِ مئن نميری:

بهارِ لاله‌زاره مو نميرم

تاوسؤن وختِ کاره، مو نميرم

پئيزه جَم کونم قوتِ زوموسّؤن

زوموسؤن ب، محاله مو بميرم

خودا نی اونه پنجيک ِ مئن دونيا جی وگيته کی هيچ فصلِ مئن حيساب نأنه!