مهسا أميني

Wikipedia جي
مهسا أميني
أصلي نام ژينا أميني
بزارۊج ۳۰ شهريور ۱۳۷۹
بزاجيگا سقز، کۊردستان، ايران
دفن ٚ جيگا سقز، ايران
مهسا أميني

مهسا أميني (۳۰ شهريور ۱۳۷۹ – ۲۵ شهريور ۱۴۰۱)، کي اۊن ٚ أصلي نام ژينا أميني بۊ، ايته ايراني ۲۲ ساله کؤر بۊ کي ۲۲ شهريور ۱۴۰۱ مئن تئران ٚ ارشاد ٚ گشت اۊن-أ بيگيته ؤ مأمۊران ٚ ضربه ؤ زئن ٚ وأسي بۊشؤ کؤما مئن ؤ بأزين ني شديد ٚ جراحات ٚ وأسي تئران ٚ کسری ناخۊشخانه مئن بؤمؤرده.[۱][۲][۳][۴][۵] اۊن ٚ مرگ ٚ دليل-أ، جؤمجؤمه شکنئن ؤ مجيک ٚ مؤردن تشخيص بدأده.[۶][۷][۸]

مهسا أميني قتل ٚ خَوَر کي ايجاري حيجاب ٚ مؤضؤع أمرأ مرتبط بۊ، ايران ؤ دۊنیا مئن ديپيچکسه.[۹] مردۊم مجازي فضا مئن پۊر مهسا أميني قتل ٚ باره گب ؤ نظر بدأده ؤ تۊئيتر ٚ مئن #مهسا_امینی هشتگ دۊويست ميليۊن تۊئيت ٚ جه دوارسته ؤ دۊنیا تۊئيتان ٚ مئن ني ترند بۊبؤسته ؤ تۊئيتر ٚ رکؤرد-أ بشکنه.[۱۰][۱۱][۱۲] مهسا أميني قتل ايته پيله اعتراض-أ ايران ؤ باخي دۊنیا کيشوران ؤ شأران ٚ مئن باعث بۊبؤسته.[۱۳]

زيوش[دچينواچين]

مهسا (ژينا) أميني ۱۳۷۹ شمسي سال ٚ مئن کۊردستان ٚ سقز ٚ دۊرۊن ايته کۊرد ٚ درزا مئن دۊنیا بأمؤ. اۊن خۊ مؤردن ٚ پيش، دؤنش جگا جه قبۊلي فیگيته بۊ ؤ ايته برار دأشتي کي اۊن ٚ نام کيارش بۊ.[۱۴][۱۵][۱۶]

گيتن[دچينواچين]

مهسا أميني ۱۴۰۱ شهريور ٚ مئن خۊ خانواده أمرأ بۊشؤ بۊ تئران کي خۊ فامیلان-أ بيدينه. ۲۲ شهريور ؤ سه‌شمبه رۊج ٚ مئن ؤ ساعت ۶، زماتي کي خۊ برار ٚ أمرأ شهيد حقاني مترؤ مرکز ٚ ورجه ايسابۊ، ارشاد ٚ گشت ٚ مأمۊران اۊن-أ بيگيتد. کيارش أميني ايعتراض گۊدن ٚ پسي مأمۊران اۊن-أ بۊگۊتد کي مهسا-یأ تؤجيهي کيلاس ٚ گۊذرانئن ٚ وأسي بؤبؤردئد خۊلدانه ؤ اي ساعت ٚ پسي أزا به. اۊشاني کي مهسا گيتن ٚ زمات اۊ جيگا مئن ايسابۊد بۊگۊتد کي ارشاد ٚ گشت ٚ اۊتۊل ٚ مئن مأمۊران مهسا أميني-أ پۊر زئدي. مهسا أميني خانواده ني بۊگۊتد کي اۊن ٚ گيتن ٚ مؤقع درگيري بمانسته ؤ مأمۊران مهسا برار-أ ني بزئده.[۱۷]

مهسا دأيي ني هأن ٚ باره بۊگۊته:

«مهسا برار اۊیه ايسابۊ ؤ زماتي کي بخاسته وناله مهسا-یأ بؤبؤرد، مأمۊران أرسۊ گاز-أ تاوأدأد ؤ جيويشتد.»[۱۸]

دۊ ساعت مهسا أميني گيتن ٚ پسي ؤ اۊن ٚ بؤردن تئران ٚ أخلاقي أمنيت ٚ پؤليس ٚ مرکز، وؤزرا خيابان ٚ مئن، سر ٚ جؤمجؤمه ضربه وأسي، مهسأ مجيک مؤردن-أ باعث بۊبؤست ؤ کسری ناخۊشخانه مئن بستري بۊبؤست.[۱۹] اۊ زمات کي مهسا برار ساختمان ٚ جۊلؤ خۊ خاخۊر ٚ رافا ايسابۊ، ايته آمبۊلانس-أ بيده کي هۊ مرکز ٚ جه بيرۊن آمؤن دره. بأزين ايته سرباز ٚ جه واورسه کي أ آمبۊلانس چي وأسي ايسه ؤ سرباز أوج-أ دنه کي «ايته جه أمي سربازان زخمي بۊبؤسته». بأزين کيارش شه ؤ خۊ خاخۊر ٚ تاتايي-أ باخي کؤراني کي اۊ مرکز ٚ مئن ايسابۊد ؤ هأسأ أزا بۊبؤسته بۊد نشان دنه ؤ فأمه کي اۊ آمبۊلانس خۊ خاخۊر-أ بؤردن دۊبۊ.[۲۰]

کۊشتن[دچينواچين]

مهسا أميني سه رۊج ٚ پسي ۲۵ شهريور ۱۴۰۱ مئن کسری ناخۊشخانه دۊرۊن فؤت بۊگۊده.[۲۱] تئران ٚ کسری ناخۊشخانه خَوَري سربسان-أ بۊگۊته کي مهسا هۊ زمات کي ناخۊشخانه-یأ فأرسه بۊ، مجيک ٚ مرگ-أ مۊبتلا بۊ ؤ پجشکي لحاظ ٚ جه زيوا نۊبۊ ؤ ايته شديد ٚ ضربه وأسي کي اۊن ٚ سر-أ بۊخۊرده بۊ، مجيک ٚ مرگ-أ باعث بۊبؤسته بۊ.[۲۲]

مژگان افتخاري، مهسا مار، مهسا فؤت پيش بۊگۊته: مهسا بازداشت ٚ پيش کاملاً سالم بۊ.»[۲۳][۲۴]

دفن گۊدن[دچينواچين]

۲۶ شهریور شو ٚ مئن، مهسا أميني بدن-أ اينقال بدأد سقز ؤ مردۊم ؤ أمنيتي مأمۊران ٚ حضۊر ٚ أمرأ دفن بۊگۊدئد.[۲۵][۲۶] مأمۊران خأستید کي اۊن-أ شو ؤ مردۊم غياب ٚ أمرأ دفن بۊکۊند ولي اۊن ٚ خانواده قبۊل نۊگۊدئد. هأتؤني هۊ شو سقز ٚ پؤليسان، شأر ٚ وۊرۊدي‌ئن-أ دوستد کي مردۊم ٚ ويشتر بؤستن جۊلؤ-یأ بيگيرد. معترضان مراسم ٚ دۊرۊن پۊر شۊعار بدأد ؤ «کۊشتن رۊسري وأسي؟»، «تا کئنه أتؤ خاک بسر بيبيم؟» ؤ «مرگ بر ديکيتاتؤر» اي سري جه اۊ شۊعاران ايسد.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰][۳۱]

سربس[دچينواچين]

  1. «اختصاصی ایران‌اینترنشنال: سی‌تی‌اسکن مهسا نشانگر شکستگی جمجمه، خونریزی و اِدِم مغزی است» (به فارسی). ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۱.
  2. ««مهسا امینی در کما»؛ پلیس می‌گوید «ناگهانی دچارعارضه قلبی شد»» (به فارسی). بی‌بی‌سی فارسی. ۲۴ شهریور ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۶.
  3. «سکوت پلیس دربارهٔ مرگ مغزی مهسا امینی «بر اثر ضرب‌وجرح به‌دست مأموران گشت ارشاد»» (به فارسی). رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۶.
  4. {یادکرد وب|عنوان=مرگ مغزی مهسا ۲۲ ساله بر اثر ضربات مأموران گشت ارشاد اسلامی؛ جوّ امنیتی در بیمارستان «کسری» و ممنوعیت ملاقات خانواده|نشانی=https://kayhan.london/fa/1401/06/24/298784/%7Cبازبینی=2022-09-15%7Cکد زبان=fa-IR|نام=|ناشر=کیهان لندن}}
  5. «رئیس نظام پزشکی هرمزگان «ضربه به سر» را عامل احتمالی مرگ مهسا امینی دانست». رادیو فردا (به فارسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۱.
  6. «مرگ مهسا امینی، دختر بازداشتی گشت ارشاد در ایران؛ بازتاب‌ها و واکنش‌ها» (به فارسی). euronews. ۲۰۲۲-۰۹-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۶.
  7. {یادکرد وب|عنوان=مهسا امینی پس از کما در بازداشت، در بیمارستان «جان باخت»|نشانی=https://www.bbc.com/persian/articles/c5104yxy1pjo%7Cناشر=بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ=2022-09-16|بازبینی=2022-09-16|کد زبان=fa}}
  8. {یادکرد وب|عنوان=سرنوشت پیکر مهسا امینی پس از تأیید فوت در بیمارستان|نشانی=https://www.hamshahrionline.ir/news/706330/سرنوشت-پیکر-مهسا-امینی-پس-از-تایید-فوت-در-بیمارستان%7Cناشر=همشهری آنلاین|تاریخ=2022-09-16|بازبینی=2022-09-16|کد زبان=fa}}
  9. {یادکرد وب|عنوان=Anger and protests in Iran after death of woman in custody over 'bad hijab'|نشانی=http://www.middleeasteye.net/news/iran-protests-death-hijab-woman-custody-death%7Cوبگاه=Middle East Eye|بازبینی=2022-09-18|کد زبان=en}}
  10. «هشتگ مهسا امینی در توییتر ۲۰۰ میلیونی شد». ایران اینترنشنال (به فارسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۰۲.
  11. {یادکرد وب|عنوان=هشتگ "مهسا امینی" رکورد تاریخ توییتر را شکست!|نشانی=https://www.vaghtesobh.com/هشتگ-مهسا-امینی-رکورد-تاریخ-توییتر-را/%7Cوبگاه=وقت صبح|تاریخ=2022-09-24|بازبینی=2022-09-25|کد زبان=fa-IR}}
  12. «آغاز سومین هفته اعتراضات ایران؛ ده‌ها کشته و زخمی در زاهدان، ادامه تظاهرات در شهرهای مختلف». یورونیوز. دریافت‌شده در ۱ اکتبر ۲۰۲۲.
  13. {یادکرد خبر|عنوان=ادامه تجمعات در اعتراض به جان باختن مهسا امینی؛ پدر او اظهارات فرمانده نیروی انتظامی را «رد کرد»|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-62966052%7Cکوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2022-09-20|زبان=fa|تاریخ=۲۹ شهریور ۱۴۰۱}}
  14. {یادکرد وب|عنوان= «مهسا امینی» از دنیا رفت / خانواده مهسا امینی: از کسی نمی‌ترسیم؛ شکایت می‌کنیم|نشانی=https://www.sharghdaily.com/بخش-جامعه-220/856325-مهسا-امینی-از-دنیا-رفت-خانواده-مهسا-امینی-از-کسی-نمی-ترسیم-شکایت-می-کنیم%7Cناشر=شرق%7Cبازبینی=2022-09-16%7Cکد زبان=fa}}
  15. {یادکرد وب|عنوان=مادر مهسا امینی: دخترم پیش از بازداشت در سلامت کامل بود|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/interview-with-mahsa-amini-mother/32036844.html%7Cناشر=رادیو فردا|بازبینی=2022-09-16|کد زبان=fa}}
  16. {یادکرد وب|عنوان=جرقه انفجار "ابر جنبش" و "انقلاب زنانه" درایران؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/articles/c87k43lr7ggo%7Cوبگاه=BBC News فارسی|تاریخ=2022-09-22|بازبینی=2022-09-23|کد زبان=fa|نویسنده=مهرداد درویش پور}}
  17. «مهسا امینی، بازداشت‌شده گشت ارشاد، در کما؛ پلیس پایتخت مدعی شد عارضه قلبی او «ناگهانی» بود». ایران اینترنشنال. ۲۴ شهریور ۱۴۰۱.
  18. «مهسا امینی؛ از بازداشت تا مرگ او چه می‌دانیم؟». BBC News فارسی (به فارسی). ۲۰۲۲-۰۹-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۷.
  19. «سی‌تی‌اسکن مهسا نشانگر شکستگی جمجمه، خونریزی و اِدِم مغزی است». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۸ شهریور ۱۴۰۱.
  20. «مهسا امینی پس از بازداشت از سوی گشت ارشاد به کما به مدت دو روز به کما رفت. سر انجام در روز جمعه ۲۴ شهریور ۱۴۰۱ در بیمارستان جان سپرد». دویچه وله فارسی. دریافت‌شده در ۲۵ شهریور ۱۴۰۱.
  21. فردا، رادیو (۲۰۲۲-۰۹-۱۶). «مهسا امینی سه روز پس از بازداشت توسط گشت ارشاد در بیمارستان جان باخت». رادیو فردا (به فارسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۷.
  22. Mirmohammadsadeghi، Farhad (۲۰۲۲-۰۹-۲۶). «روایت پسرخاله مهسا امینی از جان‌باختن او در بازداشتگاه ارشاد تهران در گفتگو با اسکای‌نیوز». euronews (به فارسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
  23. «مهسا امینی سه روز پس از بازداشت توسط گشت ارشاد در بیمارستان جان باخت» (به فارسی). رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۶.
  24. «مادر مهسا امینی: دخترم پیش از بازداشت در سلامت کامل بود» (به فارسی). رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۶.
  25. «ویدئویی از مراسم خاکسپاری مهسا امینی در سقز». عرشه آنلاین (به فارسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۸.
  26. «آرامستان آیچی کجاست؟». رکنا (به فارسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۸.
  27. «مراسم خاکسپاری مهسا امینی به تظاهرات خشم علیه دیکتاتور». ایران آزادی. ۲۶ شهریور ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۷.
  28. «حضور گسترده مردم در آرامستان سقز برای شرکت در مراسم تدفین مهسا امینی». رادیو فردا. ۲۶ شهریور ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۷.
  29. ایران، عصر (۲۶ شهریور ۱۴۰۱). «بلند شو ژینا! مردم برای تو آمده‌اند». fa (به فارسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۳.
  30. «دایی مهسا امینی در مراسم خاکسپاری: ما کوتاه نمی‌آییم و سر تعظیم فرود نمی‌آوریم». ایران اینترنشنال (به فارسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۳.
  31. {یادکرد وب|عنوان=دو روایت از متن و حاشیه مراسم خاکسپاری مهسا امینی | از سخنان بستگان مهسا تا شلیک گاز اشک‌آور! | پایگاه خبری تحلیلی انصاف نیوز|نشانی=http://www.ensafnews.com/371055/دو-روایت-از-متن-و-حاشیه-مراسم-خاکسپاری-م/%7Cوبگاه=انصاف نیوز|تاریخ=2022-09-17|بازبینی=2022-09-23|کد زبان=fa-IR}}