کمانچه
کمانچه ایته غمناک سازه کی 4 تا سیم و ایته کاسه و دسته جا تشکیل بوبوسته.اردشير كامكار کیهان کلهر ، فرج علی پور,شروين مهاجر,سينا جهان آبادى و سعید فرج پوری ،از بهترین کمانچه زنان ایسید.کمانچه، پور ویولن مانه. اما ویولن هی وقت نتانه کمانچه "سوز" خو مین بداره. اَن در حالیه کی ویولن خیلی تکامل یافته تره. کمانچه او زمات کی ویولن غرب جا وارد ببوست خیلی کم‌رنگ ببوست . اما بعدها علی اصغر بهاری، کمانچهٰ ایوارده زنده بوکود .دو جور کمانچه داریم:
کمانچه گیلان مین ویشتر در مناطق کوهستانی و دیله مؤن دونبال بوستی و اون علت نی اَن بو کی موسیقی ساکت ، دورون گرا و عمیق کوه اونه ویشتر طلبه. اوستاد صبا در تحقیقی کی گیلان موسیقی رو دشتی کمانچه خیلی بها بده . و ویشتر خو اطلاعاته جی ایته روستایی کمانچه زن بیگیفته. اطلاعات ویشتر در گیلان نامه جلد 1 و 2 نهه.
گالشی کمانچه
[دچينواچين]گيلانِ کوهؤنِ مئن، گالشی کمانچه هنوزأ نی استفاده بونه. قديم، گالشی کمانچه سيمؤنه، سنتور سيمِ جی استفاده کودن و هينِ واسی، گالشی کمانچه صدا، باخی کمانچه‌ئنِ امره توفير دأنه. گالشی کمانچه کوک به صورت « الف) ر - لا - سل - ر - لا ب) ر - لا - ر - لا - سل » ایسه. در حالی کی باخی کمانچه یان کوک « می - لا - ر - سل» ایسه
Agar ‘’’puştväz o puştdəvaste’’’ vävinbandiye dar nazar bəgirim, Gäləşi Kəmänçe puştdəvaste isse.
Ammä dar kull, gäləşi kəmänçe, rasmi kəmänçe amre pur tofir dane:
1. Gäləşi kəmänçe päye xəyli bulandtare (23 tä 27 säntimetr), ammä iräni şi, päçtare.
2. İnə daste ni bulandtare.
3. Gilänə miyən viştar 5 simi kəmänçe däb bu.
4. Gäləşi kəmänçe 3tä simə avvale santurə sime dəvastan.
5. İnə Käse dahane, Beyzi o Çüşmə mosone.
Dar zemn, gäləşi kəmänçe sədä o tonälite ni tofir dane. [راجه به گالشی کمانچه به فارسی]
