پرش به محتوا

ايتاليا

Wikipedia جي
ايتاليا
Repubblica Italiana ویرایش مقدار در Wikidata
جۊغرافي
بۊلند ٚ قۊلـله
مون بلان (fa) ترجمه (۴٬۸۰۸٫۷۲ متر) ویرایش مقدار در Wikidata
جيرترين ٚ جيگا
Contane (en) ترجمه (−۳٫۴۴ متر) ویرایش مقدار در Wikidata
پيلئکي
۳۰۲٬۰۶۸ ک‌م²[۱] ویرایش مقدار در Wikidata
جمعيت
پایتخت
رم (fa) ترجمه[۲]فلورانس (fa) ترجمهتورین (fa) ترجمه ویرایش مقدار در Wikidata
رسمي زوان
جمعيت
۵۸٬۸۵۰٬۷۱۷[۴][۵] (۲۰۲۳) ویرایش مقدار در Wikidata
:مرداکان
۲۹٬۰۹۰٬۸۱۸[۶] (۲۰۱۹) — ۲۸٬۹۵۷٬۸۴۳[۶] (۲۰۲۰) — ۲۸٬۸۲۱٬۰۳۰[۶] (۲۰۲۱) — ۲۸٬۷۴۱٬۵۵۰[۶] (۲۰۲۲) ویرایش مقدار در Wikidata
:زناکان
۳۰٬۶۳۸٬۲۶۳[۶] (۲۰۱۹) — ۳۰٬۴۸۱٬۰۰۷[۶] (۲۰۲۰) — ۳۰٬۳۱۲٬۱۴۳[۶] (۲۰۲۱) — ۳۰٬۱۹۸٬۸۷۵[۶] (۲۰۲۲) ویرایش مقدار در Wikidata
شأري جمعيت
۴۲٬۲۴۹٬۹۶۳[۶] (۲۰۱۹) — ۴۲٬۲۲۴٬۷۶۵[۶] (۲۰۲۰) — ۴۲٬۱۸۹٬۱۵۴[۶] (۲۰۲۱) — ۴۲٬۲۳۴٬۹۴۰[۶] (۲۰۲۲) ویرایش مقدار در Wikidata
رۊستايي جمعيت
۱۷٬۴۷۹٬۱۱۸[۶] (۲۰۱۹) — ۱۷٬۲۱۴٬۰۸۶[۶] (۲۰۲۰) — ۱۶٬۹۴۴٬۰۱۹[۶] (۲۰۲۱) — ۱۶٬۷۰۵٬۴۸۵[۶] (۲۰۲۲) ویرایش مقدار در Wikidata
مردۊم ٚ زيوش ٚ اۊميد
۸۲٫۵۴۳۹[۷] (۲۰۱۵، ۲۰۱۶) ویرایش مقدار در Wikidata
نيظام
حۊکۊمت ٚ جۊر
جؤرترين مقام
سرجیو ماتارلا (fa) ترجمه[۸][۹] (۲۰۱۵ – ) ویرایش مقدار در Wikidata
حۊکۊمت ٚ ريئيس
جورجا ملونی (fa) ترجمه (۲۰۲۲ – ) ویرایش مقدار در Wikidata
مۊقننه قۊوه
قضائيه قۊوه
مۊجريه قۊوه
تفاقان
تأسيس ٚ زمات
جيني ضريب
عدد
۳۵٫۲[۱۱] (۲۰۲۰) ویرایش مقدار در Wikidata
انساني تؤسعه شاخص
شاخص
۰٫۸۹۵[۱۲] (۲۰۲۱) ویرایش مقدار در Wikidata
بيکاري نرخ
۸٫۱[۱۳] (۲۰۲۲) ویرایش مقدار در Wikidata
درآمد ٚ ميانگين
۲۰٬۰۸۵ ویرایش مقدار در Wikidata
ايقتصاد
پۊل ٚ واحد
مرکزي بانک
أفزۊده أرزش ٚ ماليات ٚ نرخ
۲۲ ویرایش مقدار در Wikidata
قانۊني سند
۱۸ ویرایش مقدار در Wikidata
عددان ؤ نمادان
اينترنت ٚ کؤد
‎.it‏ (fa) ترجمه ویرایش مقدار در Wikidata
دریايي شيناسايي شۊماره
247 ویرایش مقدار در Wikidata
ايزؤ ۳۱۶۶–۱ آلفا-۲
IT ویرایش مقدار در Wikidata
تيلفۊن ٚ کؤد
+39 ویرایش مقدار در Wikidata
باخي ايطلاعات
فرانئن ٚ جهت
قطار ٚ حرکت ٚ جهت
وبجيگا
italia.it (ايتاليايي زوؤن، اينگيليسي زوان، ايسپانيايی زوان) ویرایش مقدار در Wikidata

ایتالیا (ایتالیایي زوان: Italia)، ایتالیا جؤمۊري رسمي نام ٚ أمرأ (ایتالیایي: Repubblica Italiana)، ایته کيشور چنتا قاره مئن ایسه کی نسايي اۊرۊپا ؤ مرکزي اۊرۊپا مئن نهأ ؤ أن ٚ مرکز، رؤم ایسه. ایتالیا دۊنیا مئن، نؤهؤمي پیله ايقتصاد ایسه.

أن ٚ سامان جه ایتالیا شبه‌جزیره ؤ دۊتا سیسیل ؤ ساردِنی جزيره‌ئن ٚ جه، مديترانه دریا مئن تشکیل بؤبؤسته۔ ایمرۊ ایتالیا ایته پیشرفته کيشور ایسه ؤ هفت ٚ گرۊه ٚ مئن عۊضويت دأره. ایتالیا کيشور، نخشه مئن بؤت ٚ أمرأ شباهت دأره و هأن ٚ وسین معرۊف بؤبؤسته. أن پۊل ٚ واحد، یؤرؤ ؤ أن رسمي زوان ایتالیایي ایسه. ايتاليا جمعيت ۶۰٫۴ ميليۊن نفر-أ رسه ؤ ۹۳/۹ درصد جه أن ٚ مردۊم مسیحي ایسده. ایتالیا، جمعیت ٚ نظر ٚ جه، اۊرۊپا مئن پنجؤمي پيلئکي ؤ مساحت ٚ مين ني دۊنیا بیس ؤ سوؤمي پيله کيشور ایسه.

ایتالیا آو ؤ هأوا، مؤعتدل ایسه و أن ٚ ساحیلی منطقه آو ؤ هأوا، أن ٚ کۊهستاني منطقه أمرأ تفاوت دأره. دۊتا کۊجه جۊدا کيشور واتيکان ؤ سان مارينؤ نامان ٚ أمرأ، ایتالیا خاک ٚ وسط نهأده ؤ ايته واوين جه ایتالیا خاک ني سۊئيس مئن نهأ کي أن ٚ نام کامپیؤنه د ایتالیا ایسه.

ایتالیا تاریخ

[دچينواچين]

باستان ٚ دؤران و میانه دؤران

[دچينواچين]

اترۊسکان، یۊنانیان و رۊمیان باستانˇ دؤران مئن، به ایتالیا حکۊمت بۊکۊدید و وسطیˇ قرنان مئن، ایتالیا به‌دست پاپان، فرانکان، بیزانسیان (رۊمیان) و ابچهˇ زماتان مئن نورمنان ببسته. بعد از اشن محلی حکۊمتان بوجۊد بموییدی و هرکۊدام ایته جاییˇ خۊشنˇر بگیفتید؛ جنۊوا منˇسن۔

ایتالیا ایتحاد

[دچينواچين]
میلانˇ پنج رو

قبل از یکۊمین جنگ جهانی، ایتالیاˇ اقتصاد و فرهنگ هچین پیلهˇکه بست کی دۊلت ساختاران و مالیˇ وضعیت بهترˇ به و انˇ صنعت گۊسترش پیدا بۊکۊنه۔ البته خاریجیˇ سامانان هم ایتالیای کۊمکˇ کۊدید۔ بعد از ان، شرایط جدیدˇ حیزبان وسین بوجۊد بمو کی با همدیگر رقابت بۊکۊنید و هن باعث ببست کی ایتالیای تاریخ تغییر بۊکۊنه۔

أولي جهاني جنگ

[دچينواچين]
ایتالیا و انˇ مؤستعمرئان

سال ۱۹۱۳ مئن، ایتالیای مردۊم حق رأی بیگیفتیدی و ان سامان ایتهˇتیکه ببست۔ بعد از ان، ایتالیا مؤدرن بست و اولین جنگ جهانی مئن فرانسه، انگلیس و آمریکا امره مۊتحد ببست۔

دۊوؤمي جهاني جنگ

[دچينواچين]

سال ۱۹۲۵ مئن، بقیه حیزبان ممنوع ببستیدی و فاشیستˇ ریژیم سرˇکار بمو۔ ان سالانˇ مئن ایتالیا، ملی‌گرا ببست و عضو مۊتحدین ببست۔ بعد از ان جنگ جهانی دوم ببست و مۊتفقین، بتنستید ان ریژیمˇ از بین ببریدی۔

سال ۱۹۴۶ مئن ایته همه‌پورسی بنه‌ایدی و مردۊم به ایتالیاˇ جۊمۊری رأی بده‌ایدی۔

بعد از جنگ، ایتالیا عضو ناتۊ ببسته و به غرب نزدیکˇ بست۔ سال ۱۹۹۹ مئن ایتالیا از ۱۱ سامانی بۊ کی ان واحد پول یورو بۊ۔

جۊغرافیا

[دچينواچين]
ایتالیاˇ هوایی تاتایی

ایتالیا چکمه‌منسن ایسه و ان مۊختصات حدۊد ۵۰ ۲۲ شومالی و ۳۰ ۱۲ شرقی ایسه۔ انˇ پیلهˇکی ۳۰۱٬۳۴۰ متر مۊربع ایسه و دۊتا جیزیره به نام سیسیل و ساردنی داره۔ انˇ شومال کوهستانی و انˇ بقیه جیگائان ساحیلی ایسیدی۔ ایتالیا لیبی‌امره از جنوب، دریایی مرز دره و اؤتریش، فرانسه، واتیکان، سان‌مارینو، اسلوونی و سۊئیس‌امره مرز داره۔

  1. نشانی اینترنتی: https://www.tuttitalia.it/italia/.
  2. "La Costituzione della Repubblica Italiana" (ايتاليايي زوؤن جه).{{cite web}}: نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link)
  3. "Legge 15 Dicembre 1999, n. 482" (ايتاليايي زوؤن جه).{{cite web}}: نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (link)
  4. نشانی اینترنتی: https://demo.istat.it/app/?l=it&a=2023&i=POS.
  5. ذکر شده در: مرکز ملی آمار (ایتالیا).
  6. ۶٫۰۰ ۶٫۰۱ ۶٫۰۲ ۶٫۰۳ ۶٫۰۴ ۶٫۰۵ ۶٫۰۶ ۶٫۰۷ ۶٫۰۸ ۶٫۰۹ ۶٫۱۰ ۶٫۱۱ ۶٫۱۲ ۶٫۱۳ ۶٫۱۴ ۶٫۱۵ ناشر: World Bank Open Data. زمان بازیابی داده‌ها: ۷ اؤکتؤبر ۲۰۲۴.
  7. "UNESCO Institute for Statistics".
  8. "Il Presidente della Repubblica Sergio Mattarella si è insediato al Quirinale".
  9. نشانی بایگانی: https://web.archive.org/web/20150206010544/http://www.quirinale.it/elementi/Continua.aspx?tipo=Notizia&key=393.
  10. "Western Europe 2003". ۲۰۰۳. p. 360.
  11. نشانی اینترنتی: https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI.
  12. "Human Development Report". برنامه عمران ملل متحد. ۲۰۲۲.
  13. نشانی اینترنتی: http://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM.TOTL.ZS.