ايتاليا

ايتاليا Repubblica Italiana جۊغرافي بۊلند ٚ قۊلـله مون بلان (fa) (۴٬۸۰۸٫۷۲ متر) جيرترين ٚ جيگا Contane (en) (−۳٫۴۴ متر) پيلئکي ۳۰۲٬۰۶۸ ک‌م² جمعيت پایتخت رم (fa) — فلورانس (fa) — تورین (fa) رسمي زوان ايتاليايي زوؤن جمعيت ۵۸٬۸۵۰٬۷۱۷ (۲۰۲۳) :مرداکان ۲۹٬۰۹۰٬۸۱۸ (۲۰۱۹) — ۲۸٬۹۵۷٬۸۴۳ (۲۰۲۰) — ۲۸٬۸۲۱٬۰۳۰ (۲۰۲۱) — ۲۸٬۷۴۱٬۵۵۰ (۲۰۲۲) :زناکان ۳۰٬۶۳۸٬۲۶۳ (۲۰۱۹) — ۳۰٬۴۸۱٬۰۰۷ (۲۰۲۰) — ۳۰٬۳۱۲٬۱۴۳ (۲۰۲۱) — ۳۰٬۱۹۸٬۸۷۵ (۲۰۲۲) شأري جمعيت ۴۲٬۲۴۹٬۹۶۳ (۲۰۱۹) — ۴۲٬۲۲۴٬۷۶۵ (۲۰۲۰) — ۴۲٬۱۸۹٬۱۵۴ (۲۰۲۱) — ۴۲٬۲۳۴٬۹۴۰ (۲۰۲۲) رۊستايي جمعيت ۱۷٬۴۷۹٬۱۱۸ (۲۰۱۹) — ۱۷٬۲۱۴٬۰۸۶ (۲۰۲۰) — ۱۶٬۹۴۴٬۰۱۹ (۲۰۲۱) — ۱۶٬۷۰۵٬۴۸۵ (۲۰۲۲) مردۊم ٚ زيوش ٚ اۊميد ۸۲٫۵۴۳۹ (۲۰۱۵، ۲۰۱۶) نيظام حۊکۊمت ٚ جۊر پارلماني جؤمۊري — حکومت متمرکز (fa) جؤرترين مقام سرجیو ماتارلا (fa) (۲۰۱۵ – ) حۊکۊمت ٚ ريئيس جورجا ملونی (fa) (۲۰۲۲ – ) مۊقننه قۊوه پارلمان ایتالیا (fa) قضائيه قۊوه دیوان عالی تمییز ایتالیا (fa) مۊجريه قۊوه دولت ایتالیا (fa) تفاقان تأسيس ٚ زمات ۱۷ مارس ۱۸۶۱ — ۱۸ جۊن ۱۹۴۶ — ۰۵۶۸ جيني ضريب عدد ۳۵٫۲ (۲۰۲۰) انساني تؤسعه شاخص شاخص ۰٫۸۹۵ (۲۰۲۱) بيکاري نرخ ۸٫۱ (۲۰۲۲) درآمد ٚ ميانگين ۲۰٬۰۸۵ ايقتصاد پۊل ٚ واحد یۊرؤ — لیر ایتالیا (fa) مرکزي بانک بانک ایتالیا (fa) أفزۊده أرزش ٚ ماليات ٚ نرخ ۲۲ قانۊني سند ۱۸ عددان ؤ نمادان اينترنت ٚ کؤد ‎.it‏ (fa) دریايي شيناسايي شۊماره 247 ايزؤ ۳۱۶۶–۱ آلفا-۲ IT تيلفۊن ٚ کؤد +39 باخي ايطلاعات فرانئن ٚ جهت راست قطار ٚ حرکت ٚ جهت چپ وبجيگا italia.it (ايتاليايي زوؤن، اينگيليسي زوان، ايسپانيايی زوان)

ايتاليا (ايتاليايي زوان: Italia)، ايتاليا جؤمۊري رسمي نام ٚ أمرأ (ايتاليايي: Repubblica Italiana)، ايته سامان چنتا قاره مئن ايسه کي نسايي اۊرۊپا و مرکزي اۊرۊپا مئن نهأ ؤ اۊن ٚ مرکز، رؤم ايسه. ايتاليا دۊنيا مئن، نؤهؤمي پيله ايقتصاد ايسه.

أن ٚ سامان جه ايتاليا شبه‌جزيره ؤ دۊتا سيسيل ؤ ساردِني جزيره‌ئن ٚ جه، مديترانه دريا مئن تشکيل بؤبؤسته. ايمرۊ ايتاليا ايته پيشرفته کيشور ايسه ؤ هفت ٚ گرۊه ٚ مئن عۊضويت دأره. ايتاليا کيشور، نخشه مئن بؤت ٚ أمرأ شباهت دأره و هأن ٚ وسين معرۊف بؤبؤسته. أن پۊل ٚ واحد، يؤرؤ ؤ أن رسمي زوان ايتاليايي ايسه. ايتاليا جمعيت ۶۰٫۴ ميليۊن نفر-أ رسه ؤ ۹۳/۹ درصد جه أن ٚ مردۊم مسيحي ايسده. ايتاليا، جمعيت ٚ نظر ٚ جه، اۊرۊپا مئن پنجؤمي پيلئکي ؤ مساحت ٚ مين ني دۊنيا بيس ؤ سوؤمي پيله کيشور ايسه.

ايتاليا آو ؤ هأوا، مؤعتدل ايسه و أن ٚ ساحيلي منطقه آو ؤ هأوا، أن ٚ کۊهستاني منطقه أمرأ تفاوت دأره. دۊتا کۊجه جۊدا کيشور واتيکان ؤ سان مارينؤ نامان ٚ أمرأ، ايتاليا خاک ٚ وسط نهأده ؤ ايته واوين جه ايتاليا خاک ني سۊئيس مئن نهأ کي أن ٚ نام کامپيؤنه د ايتاليا ايسه.

ايتاليا تاريخ

باستان ٚ دؤران و ميانه دؤران

اترۊسکان، يۊنانيان و رۊميان باستان ٚ دؤران مئن، ايتاليا مئن حکۊمت بۊکۊديد و وسطي ٚ قرنان مئن، ايتاليا به‌دست پاپان، فرانکان، بيزانسيان (رۊميان) و ابچه ٚ زماتان مئن نورمنان ببسته. بعد از اشن محلي حکۊمتان بوجۊد بموييدي و هرکۊدام ايته جايي ٚ خۊشن ٚر بگيفتيد؛ جنۊوا منأسن.

ايتاليا ايتحاد

ميلان ٚ پنج رو

أولي جهاني جنگ ٚ پيشي، ايتاليا ٚ ايقتصاد و فرهنگ هچين پيله ٚکه بؤست کي دؤلت ٚ ساختاران و مالي وضعيت بهتر بؤست و اۊن ٚ صنعت گۊسترش پيدا بۊکۊد. البته خاريجي ٚ سامانان هم ايتالياي کۊمک ٚ کۊديد. أن ٚ پسي، شرايط جديد ٚ حيزبان وسين بوجۊد بمو کي همديگرأمره رقابت بۊکۊنيد و هن باعث ببست کي ايتالياي تاريخ تغيير بۊکۊنه.

أولي جهاني جنگ

ايتاليا و ان ٚ مؤستعمرئان

سال ۱۹۱۳ مئن، ايتالياي مردۊم حق رأي بيگيفتيدي و ان سامان ايته ٚتيکه ببست. بعد از أن، ايتاليا مؤدرن بست و أولي جهاني جنگ مئن فرانسه، اينگيليس و آمريکا امره مۊتحد ببست.

دۊوؤمي جهاني جنگ

سال ۱۹۲۵ مئن، بقيه حيزبان ممنوع ببستيدي و فاشيست ٚ ريژيم سر ٚکار بمو. أن سالان ٚ مئن ايتاليا، ملي‌گرا ببست و جۊز مؤتحدين ببست. بعد از أن دۊوؤمي جهاني جنگ ايجاد ببست و مؤتفقين، بتأنستيد أن ريژيم ٚ أز بين ببريدي.

سال ۱۹۴۶ مئن ايته همه‌پۊرسي بنأييدي و مردۊم به ايتاليا ٚ جؤمۊري رأي بدأيدي.

جنگ ٚ پسي، ايتاليا ناتؤ عضو بؤبؤسته و به خۊرخۊس نزديک بؤبؤست. سال ۱۹۹۹ مئن ايتاليا ج ۱۱ ساماني بۊ کي اۊن پۊل ٚ واحد، يؤرؤ بۊ.

جۊغرافيا

ايتاليا ٚ هوايي تاتايي

ايتاليا بؤت ٚمأنسن ايسه و اۊن ٚ مۊختصات حدۊد ۵۰ ۲۲ کلسيايي و ۳۰ ۱۲ خۊرتاوي ايسه. اۊن ٚ پيله‌کي ۳۰۱٬۳۴۰ کيلۊمتر مۊربع ايسه و دۊته جزيره به نام سيسيل و ساردني داره. اۊن ٚ کلسيا کۊئستاني و اۊن ٚ باخي جيگائان ساحلي ايسيدي. ايتاليا ليبي‌أمره ج نسا، دريايي مرز دأره و اؤتريش، فرانسه، واتيکان، سان‌مارينو، اسلؤوني و سۊئيس‌أمره مرز داره.