ألکساندر أتابکيان

Wikipedia جي

ألکساندر أتابکیان
ايته تاتايي {{{أصلي نام}}} ٚ جه
ايته تاتايي {{{أصلي نام}}} ٚ جه

Alexander Atabekian

بزارۊج ۱۸۶۸ فوريه ۲
بزاجيگا شۊشا، رۊسيه امپراطۊري
کار نويشتنکس ؤ ناشر
همسران اکاتٚرينا نيکؤلٚونا سؤکؤلؤوا
زاکان ألکساندر، آرسن، آريانا

ألکساندر أتابکیان (أرمني جي: Ալեքսանդր Մովսեսի Աթաբեկյան) (۱۸۶۸ فوريه ما ۲ - ۱۹۳۳ دسامبر ۴) پيدأگر ؤ رۊزنامه‌نگارˇ انقلابي، أرمنستانˇ شي بۊ يؤ رۊسي زوؤن أجي آنارشيستي أدبيات-ه گۊل بأرده‌دأنه. [۱]

زيويشنؤمه[دچينواچين]

قرن ٚ ۱۹ آخري بيس ٚ پنج سال‌ه، ألکساندر أتابکيان اۊرۊپا ؤ مخصۊصا رۊسيه آنارشيستي جۊمبشؤن ؤ أرمنستان ٚ اينقلابي بلأسکنؤن ٚ ميئن کۊنۊش گۊد. اۊن چندته جزوه گه باکۊنين ؤ کرؤپؤتکين ؤ مالاتئستا مقاله‌ٰن‌ه شامل بؤنأبۊ، أرمني ؤ رۊسي زبؤنؤن أجي مؤنتشرأگۊد. اي وانويسؤن‌ه ژنو ٚ آنارشيستي کيتابخؤنه (CIRA) ميئن پيدؤدن.

ألکساندر خۊ أوايل ٚ تحصيلات (۱۸۸۸-۱۸۹۰) گه ژنو ٚ ميئن دارۊسازي خؤن‌دبۊ؛ «هينچاک» ٚ (زنگ ٚ صدا) دؤره‌اي مجلله حرۊف‌چيني‌ه بال بزأ گه هينچاکيان ٚ سؤسيال‌دؤمؤکرات ٚ حزب ٚ شي بۊ. اي نشريه أوٚتيس نازارْبٚکيان، أرمني سؤسياليست ٚ قلم ٚ أمرأ مؤنتشر بؤنأبۊ. اي مجلله وانويسؤن، ويشتری راجع‌ به أرامنه نسل‌کۊشي عۊثماني دس أجي ؤ آذربايجان ؤ گۊرجستان ٚ دسسه‌جمعي اعدامؤن ؤ ايشؤن ٚ مؤقاومت در قبال ٚ اي ستمؤن بۊ. أتابکيان اۊرۊپا آنارشيستي حرکت ٚ پيوستن ٚ پسي خۊ عقيده‌‌أ أرمني‌ئن ؤ عۊثماني‌ئن ٚ رۊستانشينؤن ئبه تبليغ گۊد ؤ بۊتؤنس خلأبرؤن (نظامي‌ئن) ؤ آنارشيستؤن ٚ روابط‌ه أرمنستان ٚ اينقلابي فدراسيؤن ٚ (ARF) ميئن واسازي.

أتابکيان، يته آنارکؤ-کؤمؤنيست[دچينواچين]

ألکساندر «يته شراو ٚ شؤر آدم ٚ گب Words of a Rebel» (يته رساله کرؤپؤتکين أجي) خؤندن ٚ پسي آنارکؤ-کؤمؤنيستي بلأسکن‌ه بپيوسته. اۊن خۊ کار-ه يته اؤکرايني چاپخؤنه (تنها پاگه‌اي گه ژنو ٚ آنارشيستؤن تؤنسن بدأرن) ميئن سرأگيته. اين ٚ کار رۊسي ؤ أرمني وانويسؤن ٚ جمأيتن بۊ. کار ٚ ديمه ژنو ؤ پاريس ؤ ايتاليا آنارشيستؤن ٚ رابطه‌أ بينأ بؤده.

کرؤپؤتکين ؤ ماکس نتلاو ؤ ائستايانف ؤ پاراسکف ؤ ژاک گريو ؤ جي گراس أولين آنارشيستؤني بؤن گه أتابکيان، اۊشؤن‌ه ملاقات بؤده ؤ کسن أجي نؤمه رد ؤ بدل بۊبؤ. أتابکيان، ائستايانف ٚ أمرأ دۊته‌اي بۊشؤن لندن تا کرؤپؤتکين‌ه بينن. اي قرار ٚ ميئن ألکساندر اي مسۊليت‌ه گردن‌ بيته گه رۊسيه نسايي آنارشيستي سازمان ئبه جزواتي بخسأني. اۊن ژنو ٚ وگرسن ٚ پسي خۊ کار-ه اۊ چاپخؤنه جي جابجا بؤده يته پانسيؤن‌ه گه خؤره اۊن ٚ ميئن زيوسه‌دبۊ. اۊ پانسيؤن، باکۊنين ٚ دس‌نيويسؤن ٚ جاجيگه بۊ. ألکس، باکۊنين ٚ دس‌نيويسؤن أجي أولي نۊسخهٔ «پاريس ٚ همدارگه (کؤمؤن) ؤ ايدهٔ دؤلت» رۊسيه آنارشيستي کيتابخؤنه جي چاپ برسأنه.

‌أتابکيان خۊ پزشکي تحصيلات ٚ دۊمباله‌أ ليؤن ؤ پاريس ٚ ميئن بيته ؤ ايمه ژنو ٚ ميئن دکتري مقطع أجي فارق‌التحصيلأبؤ. اين ٚ پايان‌نؤمه مأسمک «لؤزه پيل‌بؤدگي» بۊ. وقتي متوجه بۊبؤ خۊ پيشين آنارشيستي فعاليتؤن ٚ واسي اين ئبه حکم ٚ تبعيد صادر بؤدن؛ ترک ٚ وطن بؤده ؤ أول سر بۊشؤ بۊلغارستان ايمه بۊما رشت ؤ ۱۶ سال هي شهر ٚ ميئن بزيوسه.

هامايانک (کؤمؤن)[دچينواچين]

هامايانک، أتابکيان ٚ أولي آنارشيستي دؤره‌اي نشريه بۊ؛ گه خۊ ماري زبؤن أجي سال ۱۸۹۴ پاريس ٚ ميئن ۵ شۊماره بيرۊن بأرده‌بۊ. اي مجلله ۸ته ولگ دأشت ؤ اين ٚ سرمقاله عمۊما راجع به آنارشيسم ؤ أرمني اينقلابي بلأسکن بۊ. دئباخي ولگؤن، دۊنيا آنارشيستي حرکتؤن ؤ سياسي وقايع ٚ أخبار أجي گب زأ. [۲] رشت جايي ايسسه گه هامايانک جؤنأگينه ؤ هأنده خۊ کار-ه سرأگينه. کارٚکين لٚوؤنيان، أتابکيان ٚ سردويري أمرأ اي مجلله فارسي نؤسخه‌أ بيرۊن أرد. ألکساندر ٚ ايرؤن ٚ ميئن ٚ زيوش أجي، اطلاعات ٚ خئلي کمي مؤجۊده. أمما اين‌ه دؤنيم گه أردشير آوانٚسيان‌ه (ايراني-أرمني کؤمؤنيست) رشت ٚ ميئن بيدئه ؤ این‌ه خۊ دارۊخؤنه ميئن کارأگيت.

أتابکيان، پۊرزمأتي بۊ گه رشت ٚ ميئن معاينه ؤ معالجه گۊد؛ سال ۱۹۱۷ دئه خۊ کۊچ ٚ کۊلبار-ه جمعؤده ؤ بۊشؤ مؤسکؤ. اۊن «آنارشيا Anarxia» (آنارشيستي فدراسيؤن ٚ نشريه) رۊزنامه أمرأ راجع به اؤکتؤبر ٚ اينقلاب بگۊبشتؤ دأشت. اۊن ۳۰ته وانويس مؤنتشرؤده گه اۊشؤن ٚ ميئن خۊ نأجه‌مندي‌ه در خصۊص ٚ اينقلاب ٚ تغيير ٚ فؤرم ؤ اينکه چۊتؤ شأنه نهضت‌ه آنارشيستي مسير أجی پيش بؤردن، تؤضيح دأ. ضمنا تازه‌دؤلت ٚ ميئن بؤلشويکؤن ٚ مۊقؤم أجي انتقاد دأشت. نؤوامبر ۱۹۱۷ زماتي گه بؤلشويکؤن رسما قۊدرت' تصاحب بؤدن؛ کرؤپؤتکين خۊ ريفئق' (أتابکيان) گۊنه: هين اينقلاب' دمۊجنه.

مرگ[دچينواچين]

أتابکيان ٚ مۊردن أجي گب زياده. آمستردام ٚ سربسؤن گۊنن سال ۱۹۴۰ يته شؤروي کمپؤن ٚ ميئن بمۊرده. بۊرکؤف (ايروان ٚ جي) گۊنه مؤسکؤ ميئن بمۊرده. فرانسوي سربسؤن استدلال کؤنن گه تبعيد ٚ ميئن مفقۊد بۊبؤ. پائۊل أوريچ (رۊسيه اينقلاب ٚ ميئن ٚ آنارشيستؤن ٚ بنويشته‌کس) معتقده أتابکيان دئباخي رۊسي آنارشيستؤن ٚ مۊسؤن مفقۊدالأثر بۊبؤ. سراخر اي گت ٚ مرد کسي گه تمام ٚ خۊ زيويش‌ه رهأيي رای ٚ ميئن فيدا بؤده؛ سرنوشت ٚ مبهمي دأنه ؤ اين ٚ ناک کۊتانئن يته جيسک‌ه مؤندنه. [۳]

سربس[دچينواچين]